شناخت سندرم شوگرن و علائم و علل آن ؛ یک بیماری خودایمنی!
سندرم شوگرن چیست؟ بیماری شوگرن خطرناک است ؟ تغذیه در بیماری شوگرن تا چه میزان موثر است؟ به طور کلی میتوان دو مورد از علائم و نشانههای شایع بیماری شوگرن را خشکی چشم و خشک شدن دهان قلمداد کرد. قصد داریم به معرفی این بیماری خود ایمنی بپردازیم. و علائم رایج ، علل بروز آن و روشهای درمانی سندرم شوگرن را بررسی کنیم. برای شناخت بیشتر این بیماری خود ایمنی در ادامه همراه مجله کرفس باشید.
سندرم شوگرن چیست ؟
بیماری سندرم شوگرن به عنوان یک اختلال خود ایمنی شناخته میشود و در حقیقت به خانواده بیماریهای مربوط به سیستم ایمنی بدن مانند سندرم روده تحریک پذیر و … تعلق دارد. سندرم شوگرن اغلب همراه با سایر بیماریهای سیستم ایمنی بدن نظیر روماتیسم و لوپوس همراه میشود.
انواع بیماری خودایمنی ؛ هرچه که باید درباره آنها بدانید!
شوگرن نوعی بیماری خودایمنی است…
در بیماری سندرم شوگرن، غشای مخاطی و غدد ترشح کننده رطوبت و اشک چشم و دهان در عملکرد خود دچار مشکل میشوند و در نتیجه این اختلال، میزان اشک و بزاق تولید شده کاهش مییابد. در حقیقت در هنگام بروز سندرم شوگرن، گلبولهای سفید خون که وظیفه حفاظت از بدن در برابر میکروبها، باکتریهای مضر و بیماریها را دارند، به اشتباه به سلولهای سالم تولید کننده بزاق و رطوبت حمله میکنند.
بروز بیماری سندرم شوگرن در هر سنی ممکن است، با این حال اکثر موارد مبتلا به این بیماری بالای ۴۰ سال دارند. همچنین زنان نسبت به مردان بیشتر در معرض ابتلا به سندرم شوگرن قرار دارند. درمان سندرم شوگرن اغلب به مدیریت و کاهش علائم و عوارض این بیماری توجه دارد.
علائم سندرم شوگرن کدامند؟
به طور کلی میتوان دو مورد از علائم و نشانههای شایع بیماری شوگرن را خشکی چشم و خشک شدن دهان قلمداد کرد. به طوری که با خشکی چشم، احساس سوزش و خارش در چشمان شما ایجاد میشود و حس میکنید که شن و ماسه در چشمان تان وجود دارد. همچنین با خشک شدن دهان، بلعیدن غذا و صحبت کردن برای شما مشکل میشود و ممکن است احساس کنید که دهان شما پر از پنبه است. دیگر علائم شناخته شده سندرم شوگرن عبارتند از:
احساس درد و تورم و سفتی در مفاصل، متورم شدن غدد بزاقی، بروز بثورات پوستی و خشک شدن پوست، خشک شدن گلو و سرفههای خشک متداوم، خشکی لب، خشکی بینی، احساس خستگی غیر معمول، احساس سوزش سر دل، خشکی واژن، احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن در برخی اندامها.
در صورت مشاهده این علائم، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد و نسبت به انجام آزمایشات مختلف جهت تشخیص بیماری سندرم شوگرن اقدام کرد. تشخیص به موقع و شروع سریع روند درمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
علت بیماری شوگرن
همانطور که در ابتدا به آن اشاره شد، سندرم شگرن یک اختلال خودایمنی است و به دلیل ایجاد مشکل در سیستم ایمنی بدن افراد بروز پیدا میکند. دانشمندان هنوز دلیل اصلی مبتلا شدن به این بیماری را پیدا نکردهاند، اما احتمال میدهند که مشکلات ژنتیکی در کنار وجود یک عامل محرک خارجی مانند عفونت یا ویروس، میتواند سبب ایجاد بیماری سندرم شوگرن بشود.
عواملی نظیر سن بالای ۴۰ سال و مبتلا بودن به سایر انواع بیماریهای خودایمنی مانند سندرم کرون و … نیز میتوانند خطر ابتلا به بیماری شوگرن را افزایش دهند. همچنین احتمال ابتلا به بیماری شوگرن در زنان حدود ۱۰ برابر بیشتر از مردان است.
آیا سندرم شوگرن در صورت عدم درمان میتواند عوارض ثانویه داشته باشد؟
پاسخ این سوال مثبت است. باید توجه داشت که در صورت مشاهده علائم این بیماری، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرد و در صورت تشخیص، اقدامات درمانی زیر نظر پزشک متخصص باید انجام شود. در غیر این صورت ممکن است بیماری به سایر اعضای بدن مانند مفاصل، غده تیروئید، کلیهها، کبد، ریهها، پوست و سیستم عصبی آسیب برساند!
درمان سندرم شوگرن
ابتدا باید به این موضوع اشاره کرد که هنوز هیچ درمان قطعی برای بیماری سندرم شگرن وجود ندارد که بتواند به طور کامل فرد را از شر این بیماری خلاص کند. اما باید به این موضوع نیز اشاره کرد که بیماری شوگرن را نمیتوان یک بیماری مزمن قلمداد کرد! زیرا افرادی که به صورت مادام العمر به این بیماری مبتلا میشوند، معمولا با ایجاد تغییرات ساده و اندک در سبک زندگی خود، به راحتی میتوانند همانند افراد عادی به زندگی ادامه دهند.
در حقیقت همانطور که در ابتدا به آن اشاره کردیم، روشهای درمانی بیماری شوگرن، بر کنترل و مدیریت عوارض این بیماری تمرکز دارند. به عنوان مثال بسیاری از بیماران تنها با استفاده از قطرههای چشمی مخصوص و نوشیدن مکرر آب، مشکلات مربوط به خشکی چشم و خشکی دهان خود را برطرف میکنند.
مصرف برخی داروها نیز ممکن است با تشخیص و صلاحدید پزشک، در دستور کار قرار بگیرد. انجام برخی عملهای جراحی خاص مانند مسدود کردن مجاری خارج کننده اشک از چشم نیز میتواند به افزایش رطوبت چشم و رفع عوارض بیماری سندرم شوگرن کمک کند.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی بیماری خود ایمنی سندرم شوگرن پرداختیم و علائم رایج این بیماری، علل بروز آن و روشهای درمانی مورد استفاده برای کنترل عوارض این بیماری را برای شما بررسی کردیم. توجه داشته باشید که در صورت ابتلا به این بیماری، به راحتی میتوان با ایجاد برخی تغییرات ساده و آسان در سبک زندگی و انجام دستورات پزشکان، سندرم شوگرن و عوارض آن را مدیریت کنید و به زندگی عادی خود ادامه دهید. البته تشخیص به موقع و شروع سریع روند درمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
منابع :