درمان بیماری آدیسون چیست ؟ اختلال نادر غدد فوق کلیوی!
آیا بیماری آدیسون خطرناک است ؟ آیا بیماری آدیسون درمان دارد ؟ بیماری یا اختلال آدیسون (Addison) با نام نارسایی آدرنال یا همان نارسایی غده فوق کلیوی نیز شناخته میشود. قصد داریم به معرفی بیماری آدیسون خواهیم پرداخت و علائم رایج این بیماری، علل بروز آن و روشهای درمان را برای شما بررسی خواهیم کرد. برای شناخت بیشتر بیماری آدیسون و آشنایی با چند نکته مهم در خصوص این اختلال، در ادامه همراه مجله کرفس باشید.
آدیسون نوعی بیماری خودایمنی است…
بیماری آدیسون چیست ؟
بیماری یا اختلال آدیسون (Addison) که یک بیماری نادر اما مزمن خودایمنی به شمار میرود که با کاهش توانایی غده فوق کلیوی در تولید دو هورمون حیاتی بدن یعنی کورتیزول و آلدوسترون همراه است. افراد مبتلا به این بیماری عموماً به درمان مادام العمر نیاز پیدا میکنند و باید به صورت مداوم هورمونها و داروهای خاصی را مصرف کنند.
غدد فوق کلیوی در قسمت بالایی کلیهها قرار دارند و وظیفه تولید هورمونهای کورتیزول و آلدوسترون بر عهده این غدد میباشد. اگر غدد فوق کلیوی به مقدار کافی از این هورمونهای حیاتی تولید نکنند، بدن با مشکلات جدی و اساسی در عملکرد صحیح خود مواجه میشود. به عنوان مثال، عملکرد صحیح قلب با اختلالاتی مواجه خواهد شد و کنترل فشار خون، عملکرد سیستم ایمنی بدن، تعادل قند خون، سیستم دفع ادرار و … با مشکلاتی مواجه خواهند شد.
در اینجا بیشتر بخوانید…
بیماری آدیسون میتواند در تمام سنین رخ دهد و احتمال ابتلا به آن در زنان و مردان تقریباً یکسان است. در صورت عدم توجه به این بیماری و عدم انجام به موقع روشهای درمانی، ممکن است زندگی افراد بیمار به طور جدی تهدید شود.
علائم بیماری آدیسون
علائم اختلال آدیسون معمولاً به صورت آرام و تدریجی و در طی چندین ماه نمایان میشوند. به طوری اغلب به دلیل پیشرفت آهسته بیماری، علائم آن نادیده گرفته میشود. به طور کلی علائم رایج بیماری آدیسون عبارتند از:
احساس خستگی شدید، کاهش وزن ناگهانی، کاهش اشتها، تیره یا پررنگ شدن پوست، فشارخون پایین، غش کردن و از هوش رفتن ناگهانی، میل زیاد به مصرف نمک و خوراکیهای شور، پایین بودن قند خون، حالت تهوع و استفراغ، اسهال، شکم درد، دردهای عضلانی یا مفصلی، افزایش تحریک پذیری، ابتلا به افسرگی و سایر بیماریهای روحی، ریزش مو سر یا بدن، سرگیجه و دورههای قاعدگی نامنظم.
با پیشرفت بیشتر بیماری آدیسون، ممکن است علائم و عوارض آن نیز شدیدتر شوند. برخی علائم مربوط به آدیسون حاد عبارتند از:
ضعف شدید، گیجی و کاهش هوشیاری، احساس درد در نواحی کمر و پاها، شکم درد شدید، مشکلات گوارشی مزمن، کم آب بدن، سطح بالای پتاسیم موجود در خون و کاهش شدید سطح سدیم، تب شدید، احساس سبکی در سر، رنگ پریدگی، احساس ترس شدید و سایر بیماریهای روحی و روانی.
توجه داشته باشید که تشخیص به موقع بیماری آدیسون و شروع هرچه سریعتر روشهای درمانی، در کنترل و کاهش عوارض این بیماری بسیار موثر هستند. از این رو توجه داشته باشید که در صورت مشاهده این علائم در خود یا سایر افراد، هرچه سریعتر باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
علل بروز بیماری آدیسون چیست؟
همانطور که در ابتدا به آن اشاره کردیم، بیماری آدیسون یک بیماری خود ایمنی محسوب میشود که در نتیجه واکنش اشتباه سیستم ایمنی بدن ایجاد میشود. در نتیجه این واکنش مخرب، گلبولهای سفید و سیستم ایمنی بدن به قسمت خارجی یا غشایی غدد فوق کلیوی که محل ساخت هورمونهای کورتیزول و آلدوسترون هستند، حمله میکنند.
به طور کلی علل زیر میتوانند سبب بروز بیماری آدیسون بشوند:
وارد شدن آسیب به غدد فوق کلیوی، بروز انواع مختلف عفونتها مانند بیماری سل یا عفونتهای قارچی، بیماری سرطان، برداشتن و حذف کردن غدد فوق کلیوی از بدن در نتیجه برخی عملهای جراحی، بیماری آمیلوئیدوز، نقصهای ژنتیکی و … .
درمان آدیسون
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، اغلب افراد مبتلا به بیماری آدیسون باید به صورت مادام العمر به انجام روشهای درمانی و عمل به دستورات پزشک متخصص بپردازیند. درمان آدیسون همیشه همراه با مصرف داروهای خاص و دریافت هورمونها همراه خواهد بود.
همچنین با توجه نوع و شدت بیماری، معمولاً برخی تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی نیز اعمال میشوند. به عنوان مثال ممکن است پزشک به شما بگوید که کمی مصرف نمک خود را به ویژه در هوای گرم و مرطوب و یا بعد از انجام فعالیتهای ورزشی شدید افزایش دهید. همچنین ممکن است نسبت به مصرف برخی خوراکیهای حاوی پتاسیم بالا محدودیتهایی به وجود بیاید و شما مجبور باشید مصرف آنها را کاهش دهید.
ممکن است مجبور باشید مصرف پتاسیم را کاهش دهید!!!
در برخی شرایط و مواقع خاص نیز ممکن است دوز داروهای دریافتی افزایش یابد. به عنوان مثال قبل یا بعد از انجام عملهای جراحی ممکن است پزشک شما نسبت به افزایش دوز داروها و هورمونهای مصرفی اقدام کند.
توجه داشته باشید که :
همیشه باید یک دست خط مکتوب یا نشانه خاص که ابتلای شما به بیماری آدیسون را اعلام میکند، به همراه داشته باشید. تا در مواقع اضطراری و اورژانسی، بتوانید به افرادی که قصد درمان شما را دارند، اطلاعات لازم را ارائه دهید. و آنها بتوانند اقدامات لازم برای مراقبت از شما با توجه به بیماری که دارید را انجام دهند.
هیچ گاه نباید در زمان داروها و هورمونهایی که مصرف میکنید، اختلال ایجاد شود. همچنین داروهای خود را به همراه داشته باشید. زیرا در غیر این صورت ممکن است با عدم مصرف به موقع یک دوز از داروها یا هورمونهای مورد نیاز بدن، مشکلات جدی برای شما پیش بیاید و سلامتی شما تهدید شود.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی بیماری آدیسون پرداختیم و علائم و علل بروز آن را برای شما شرح دادیم. همچنین در قسمت پایانی به بررسی روشهای کنترل و درمان این بیماری مزمن پرداختیم. توجه داشته باشید که تشخیص به موقع و اقدام هرچه سریعتر به انجام روشهای درمانی، تاثیرات مثبت زیادی در کنترل عوارض این بیماری خواهد داشت. امیدواریم مطالعه این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.