شوک آنافیلاکسی یک واکنش شدید آلرژیک می‌باشد. شاید افرادی که به بادام زمینی حساسیت دارند را دیده باشید. موارد بسیاری مانند نیش زنبور، یا داروهای خاص نیز ممکن است منجر به این شوک حساسیتی شوند. معمولا حدود ۱۰ الی ۱۵ دقیقه بعد از اولین تماس با ماده‌ای که نسبت به آن حساسیت دارید، واکنش مهمی اتفاق می‌افتد که تبعات بسیار خطرناکی در پی دارد. و باید سریع کنترل و درمان شود.در این مقاله قصد داریم شما را با شوک آنافیلاکسی یا شوک حساسیتی بیشتر آشنا کنیم. همچنین در این مقاله قصد داریم علل و علائم شوک حساسیتی یا علائم شوک تنفسی را نیز برای شما بررسی کنیم. برای آشنایی بیشتر با این موارد و شناخت شوک آنافیلاکسی، مطالعه این مقاله از مجله کرفس را از دست ندهید.

شوک آنافیلاکسی چیست ؟

شوک آنافیلاکسی یک واکنش شدید آلرژیک می‌باشد. این یک بیماری نادر به شمار می‌رود. که برخی از افراد هنگامی که در معرض ماده‌ای خاص قرار می‌گیرند، ممکن است با آن مواجه شوند. ایا حساسیت باعث مرگ میشود ؟ شوک آنافیلاکسی باید سریع کنترل و درمان شود. زیرا در غیر اینصورت می‌تواند خطرزا باشد. و حتی باعث مرگ افراد شود.

شوک آنافیلاکسی در حقیقت در اثر واکنش سیستم ایمنی بدن و ترشح مواد شیمیایی که این سیستم از خود آزاد می‌کند، ایجاد می‌شود. این واکنش آلرژیک باعث پایین آمدن ناگهانی فشار خون شما می‌شود، مجاری تنفسی را تنگ می‌کند و مانع تنفس طبیعی شما می‌شود. و در حقیقت سبب بروز یک آلرژی تنفسی می‌شود. و سلول‌های بدن اکسیژن کافی را دریافت نمی‌کنند.

علائم شوک آنافیلاکسی یا شوک حساسیتی کدامند؟

معمولا حدود ۱۰ الی ۱۵ دقیقه بعد از اولین تماس با ماده‌ای که نسبت به آن حساسیت دارید، اولین علائم بروز شوک آنافیلاکسی نمایان می‌شوند. توجه داشته باشید که این علائم، پیش از وقوع شوک آنافیلاکسی نمایان می‌شوند. و حتما باید آن‌ها را جدی بگیرید. این علائم عبارتند از:

واکنش‌های پوستی مانند کهیر و برافروختگی پوست و یا رنگ پریدگی، احساس گرم شدن در بدن، احساس وجود توده‌ای در گلو که بلعیدن را دشوار می‌کند، حالت تهوع و یا اسهال و استفراغ، شکم درد، ضعیف و سریع شدن نبض، آبریزش بینی، عطسه، متورم شدن زبان یا لب، خس خس سینه و مشکلات تنفسی، احساس سوزن سوزن شدن بدن و بی حسی.

در این مرحله اگر احتمال می‌دهید که با شوک آنافیلاکسی مواجه خواهید شد، بهتر است هرچه سریع‌تر اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید. و هرچه سری‌تر به یک مرکز درمانی مراجعه کنید. اگر بیماری وارد مرحله شوک آنافیلاکسی شود، علائم شدیدتر و وخیم‌تر خواهند شد. که این علائم نیز عبارتند از:

تورم دهان، احساس تنگ شدن گلو و دشواری تنفس، حالت تهوع و استفراغ، سرگیجه، غش کردن، افزایش ضربان قلب و احساس تپش قلب و در نهایت بی‌هوش شدن.

توجه داشته باشید که شوک آنافیلاکسی یک موقعیت حساس پزشکی است. و فردی که با این بیماری مواجه می‌شود را هرچه سریع‌تر باید به مراکز درمانی و اورژانسی برسانید. زیرا در غیر اینصورت ممکن است جان او به خطر بیوفتد.

علل و عوامل ایجاد کننده شوک آنافیلاکسی

همانطور که در ابتدا به آن اشاره کردیم، شوک آنا فیلاکسی یا شوک حساسیتی در اثر واکنش غیر عادی سیستم ایمنی بدن به ماده حساسیت‌زا اتفاق می‌افتد. در اثر مصرف ماده حساسیت آور، سیستم ایمنی موادی را ترشح می‌کند که سبب بروز علائم شوک آنافیلاکسی خواهد شد. در حقیقت این برخی مواد حساسیت آور هستند که سبب بروز شوک آنافیلاکسی می‌شوند. به طور کلی شایع ترین علل ایجاد شوک آنافیلاکسی عبارتند از:

برخی داروهای خاص مانند حساسیت به پنی سیلین ، نیش حشرات، غذاها و خوراکی‌هایی نظیر آجیل‌ها، صدف خوراکی، شیر، تخم مرغ، روش‌های درمانی سیستم ایمنی، لاتکس و در برخی موارد نادر ورزش‌های سنگین و هوازی می‌توانند موجب بروز شوک آنافیلاکسی شوند.

آلرژی غذایی، همه چیز درباره حساسیت به مواد غذایی

در این مقاله بخوانید!

البته گاهی نیز ممکن است هیچ دلیلی برای بروز شوک آنافیلاکسی وجود نداشته باشد و یا اینکه خودتان نتوانید دلیل بروز این شوک حساسیتی را تشخیص دهید. همچنین برخی از سوابق خانوادگی این بیماری می‌توانند در بروز شوک آنافیلاکسی موثر باشند.

اقدامات فوری در زمان بروز شوک آنافیلاکسی

در این قسمت قصد داریم برخی اقدامات فوری که می‌توانند شما را در زمان بروز شوک آنافیلاکسی کمک کنند را بررسی کنیم. توجه داشته باشید که اولین اقدام شما باید تماس با شماره ۱۱۵ اورژانس و یا مراجعه به مراکز درمانی باشد. به این موضوع توجه کنید که هرچه سریع تر شوک حساسیتی را تشخیص دهید و هرچقدر که زودتر تحت درمان قرار بگیرید، عوارض این بیماری کمتر خواهند بود و درمان آن نیز ساده‌تر می‌باشد.

• چنانچه از قبل با این شوک آنافیلاکسی مواجه شده‌اید و با دستور پزشک، به دستگاه تزریق اپی نفرین در شوک آنافیلاکتیک دسترسی دارید، طبق دستورات پزشک اقدام کنید. البته حتما باید برای احتیاط با مراکز درمانی در ارتباط باشید. زیرا حتی در صورت احساس بهتر پس از مصرف دارو، ممکن است بعد از از بین رفتن اثر داروها این علائم برگردند.

چنانچه مشکل تنفسی دارید، سعی کنید از مصرف داروهای خودسرانه پرهیز کنید.

• اگر در اثر نیش حشرات دچار شوک آنافیلاکسی شده‌اید، در صورت امگان نیش حشره را خارج کنید. توجه داشته باشید که نباید روی نیش فشار بیاورید. زیرا ممکن است باعث افزایش سرعت پخش شدن نیش و تشدید عوارض شوک آنافیلاکسی شود.

• فردی که با شوک آنافیلاکسی روبه‌رو شده را در یک موقعیت راحت قرار دهید. و پاهای او را به سمت بالا بیاورید. این موضوع کمک می‌کند تا خون رسانی به اندام‌های فرد بهتر شود.

• چنانچه فرد نمی‌تواند نفس بکشد، با اورژانس تماس بگیرید و تا رسیدن آن‌ها، اقدامات لازمی را که به شما می‌گویند را انجام دهید. یا اینکه خودتان اقدام به تنفس مصنوعی کنید.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی شوک آنافیلاکسی، علائم و علل رایج آن و همچنین معرفی یکسری اقدامات فوری برای مقابله با این شوک حساسیتی پرداختیم. توجه داشته باشید که قطعا اولین و بهترین اقدام شما در مقابله با شوک آنافیلاکسی تماس با اورژانس ۱۱۵ و یا مراجعه سریع به مراکز درمانی است. امیدواریم با مطالعه این مقاله، بتوانید در صورت مواجه شدن با این بیماری، در سریع ترین زمان ممکن آن را تشخیص دهید. و کمترین آسیب را دریافت کنید.

منابع : webmd، healthline