موسیقی مدیتیشن چیست و چه تأثیراتی روی ذهن ما دارد؟

موسیقی تأثیرهای زیادی روی جنبه‌های مختلف زندگی ما دارد.از تأثیر روی رفتارهای ما گرفته تا تغییر دادن شرایط روحی و حال‌هوایمان در تمام لحظات زندگی. البته برای تجربه‌ی احساسات و رفتارهای مختلف بایده به موسیقی‌های متفاوتی گوش کنیم. موسیقی مدیتیشن می‌تواند به ما کمک کند با روحمان ارتباط برقرار کنیم و درک خوبی از نیازهای روحمان پیدا کنیم. تا جایی که می‌توانیم از آن برای درمان مشکلات سلامتی و بیمار‌های مختلف روحی و حتی جسمی استفاده کنیم.

موسیقی مدیتیشن چیست؟

این تصور که موسیقی مدیتیشن محدود به زمانی است که بخواهیم مدیتیشن انجام دهیم تصور درستی نیست. موسیقی مدیتیشن می‌تواند در انجام فعالیت‌های زیادی به ما کمک کند.مثلاً برای افزایش بهره‌وری ذهنمان در زمان مطالعه، یا برای افزایش تمرکز در زمان کار. در زمان‌های قدیم، یعنی زمانی که هنوز موسیقی مدیتیشن با این نام شناخته نمی‌شد اما مردم بخش‌های مختلف دنیا از تأثیرات آن اطلاع داشتند، از این نوع موسیقی برای تقویت حواس و کندوکاو در اعماق ذهن افراد استفاده می‌شد. جالب است بدانیم که حتی اصطلاح موسیقی مدیتیشن هم به معنای روانکاوی است.

موسیقی‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن چطور کار می‌کنتد؟

بر طبق مطالعات موسیقی از فرکانس‌های متفاوتی تشکیل شده که می‌توانند روی فرکانس مغز ما اثر بگذارند. هنگامی که ما موسیقی گوش می‌دهیم، ذهنمان تلاش می‌کند فرکانس آن چه را که گوش می‌دهیم تقلید کند. فرکانس و طول‌موج‌های مختلف اثر متفاوتی روی ذهن انسان دارند. مثلا وقتی کسی به موسیقی آرامش‌بخش گوش می‌دهد احساس آرامش و تسکین یافتگی پیدا می‌کند و در مقابل زمانی که به موسیقی شاد گوش می‌دهد، احساس شادابی و هیجان را تجربه می‌کند. برای انجام موسیقی مدیتیشن بهتر است این اصول را رعایت کنید:

·         زمان و مکان مناسب

بسیاری از بزرگان و طریقت‌های معنوی، زمان مناسب برای مراقبه را سحرگاه می‌دانند. در هنگام طلوع خورشید و سپیده‌دمان، زمین دارای بیشترین انرژی دریافتی از کهکشان است. شما در زمان‌های گوناگون می‌توانید به تمرین بپردازید، اما هرگز در هنگام خواب‌آلودگی اقدام به مدیتیشن ـ از هر نوع ـ نکنید. مراقبه باید در آگاهی کامل صورت پذیرد.

مکان تمرین نیز دارای اهمیت است. محلی را انتخاب نمائید که در طول مدت مراقبه، رفت و آمد افراد متفرقه و صوت‌های ناهمگون در آن حضور نداشته باشد. دمای فضا را متعادل نگاه دارید، نه سرد و نه بسیار گرم. البسه مناسب و سبک بر تن کنید. حتی‌المقدور از پوشیدن جوراب خودداری کنند. برای خوشبو کردن فضای تمرین می‌توانید از موادمعطر از قبیل عود استفاده نمائید. قبل از شروع مراقبه در صورت تمایل می‌توانید دست‌ها و پاهای خود را با آب سرد بشوئید.

·         موزیک مناسب

موزیک‌های مدیتیشن را می‌توانید از بازار تهیه نمائید. حتی‌الامکان از آثار بی‌کلام استفاده کنید. در راستای تهیه موزیک مناسب، می‌توانید از سایت‌های معتبر جهانی اینترنت مدد جوئید. گروهی از این منابع، اجازه استفاده و ذخیره‌سازی موزیک توسط کاربر را، در حیطه محدودی می‌دهند و نیز می‌توانید موزیک‌های مورد علاقه خود را از روش‌های مناسب خریداری نمائید. موزیک‌های مدیتیشن بسیار شبیه به موزیک‌های لایت هستند.

·         وضعیت بدنی

وضعیت بدنی برای این مدیتیشن به دو حالت صورت‌پذیر است. حالت درازکش و نشسته. در حالت اول یا وضعیت درازکش، کاملاً بر روی زمین به پشت دراز بکشید. هیچ‌یک از اعضاء بدن را منقبض نکنید. دست‌ها را در کنار بدن با فاصله قرار دهید و کف دست‌ها را در صورت تمایل به سمت بالا بچرخانید. سر را صاف قرار داده و به سمت چپ یا راست متمایل نکنید. بدن باید کاملاً رها بوده و در هیچ قسمتی انقباض نباشد. دو سمت بدن باید نسبت به هم قرینه باشند. کاملاً طبیعی تنفس کرده و هوای بازدم را ناگهان از ریه‌ها خارج نکنید. تنفس شکمی بسیار مفید است. چشم‌ها را می‌توانید باز نگه‌دارید اما بهتر آن است که به‌صورت بسته بمانند.

در حالت نشسته، به‌صورت چهار زانو نشسته و ستون‌فقرات خود را کاملاً راست نگه‌دارید. دست‌ها را می‌توانید روی زانوها قرار دهید به شرط آن‌که منقبض نباشد و تعادل بدن را برهم نزنند. چشم‌ها می‌تواند باز، نیمه باز یا بسته باشد که حالت بسته بیشتر توصیه می‌شود. تنفس باید طبیعی و حتی‌المقدور شکمی باشد.

مزایای موسیقی مدیتیشن

گوش کردن به موسیقی مدیتیشن می تواند این مزایا را برای شما به همراه داشته باشد:

کاهش استرس

این نوع موسیقی می‌تواند سطح استرس افرادی را که اضطراب و شلوغی زیادی را در زندگی تجربه می‌کنند کاهش دهد یک مطالعه نشان داده است افرادی که در مکان‌هایی کار می‌کنند که به صورت مداوم موسیقی آرامش‌بخش پخش می‌شود، نسبت به افرادی که دائماً موسیقی تند گوش می‌دهند، سطح استرس پایین‌تری را تجربه می‌کنند.

کاهش ضربان قلب

گوش دادن به موسیقی می‌تواند تأثیر زیادی را بر سیستم قلبی، عروقی و تنفسی افراد بگذارد و باعث تسهیل گردش خون در بدن ما شده، و به کاهش ضربان قلبمان کمک کند. طبق تحقیقات موسیقی مخصوص مدیتیشن باعث آرامش قلب می‌شود. علاوه بر این، موسیقی آرام می‌تواند به آرام کردن کودکانی که دائماً بی‌قراری می‌کنند هم کمک کند.

بهبود بیماری‌ها با کمترین هزینه

موسیقی مدیتیشن را با یک جست‌وجوی ساده در اینترنت می‌توانیم پیدا کنیم. بنابراین بدون صرف هیچ هزینه‌ای می‌توانیم از مزیای درمانی این نوع موسیقی برای درمان انواع مشکلات روحی و فیزیکی استفاده کنیم.

درمان بی‌خوابی

موسیقی برای مدیتیشن با آرام کردن ذهن و بدن باعث می‌شود بتوانیم راحت‌تر بخوابیم. فراموش نکنیم که خواب راحت و آرام بسیاری از مشکلات جسمی ما را برطرف می‌کند.

از بین بردن وزوز گوش

مطالعات نشان داده است افرادی که مشکل وزوز گوش دارند، با گوش دادن به موسیقی‌های آرام مانند مدیتیشن تا حد زیادی بهبود می‌یابند.

تخلیه‌ی ذهن و افزایش تمرکز

احتمالاً مهم‌ترین تأثیر این نوع موسیقی تخلیه‌ی ذهن از افکاری است که مانع تمرکز ما می‌شوند. اگر روزانه زمان کوتاهی در حد ۳۰ دقیقه را برای انجام تکنیک‌های ساده‌ی مدیتیشن اختصاص دهیم، بعد از گذشت مدت کوتاهی اثرات عجیب آن را بر میزان تمرکز و بهره‌وری ذهنمان خواهیم دید.

آزاد کردن سراتونین و اکسی توسین و بهبود خلق و خوی

مدیتیشن موجب آزاد کردن هورمون‌های مربوط به احساسات خوب مثل سراتونین و اکسی توسین نیز می‌شود. وظیفه سراتونین حفظ تعادل خلق و خو است به نوعی که در بسیاری از داروهای ضد افسردگی یافت می‌شود. اما وقتی مدیتیشن انجام می‌دهیم، بدن این هورمون را ترشح می‌کند. اکسی توسین که هورمون عشق نیز نامیده می‌شود، باعث افزایش محبت، دلبستگی‌های رمانتیک و ایجاد همدلی می‌شود. بنابراین مدیتیشن می‌تواند به شما کمک کند تا در زندگی رابطه بهتری داشته باشید.

افزایش ملاتونین و کمک به خواب بهتر

ملاتونین که به هورمون خواب معروف است، هورمونی است که چرخه خواب و بیداری را کنترل می‌کند و بدن، مثل یک ساعت درونی میزان تولید آن را کنترل می‌کند. وقتی دچار استرس می‌شویم، سطح ملاتونین کاهش می‌یابد. به همین دلیل وقتی که دچار استرس می شویم، نمی توانیم به درستی بخوابیم.خوشبختانه با مدیتیشن می‌توانید تولید ملاتونین را افزایش داده و خواب بهتری نیز داشته باشید.

افزایش دوپامین و بهبود توجه و تمرکز

دوپامین هورمونی است که مراکز پاداش و لذت مغز را کنترل می‌کند. این هورمون مانند یک فیلتر اطلاعات عمل می‌کند و مغز را برای اوج عملکرد آماده می‌سازد. همچنین دوپامین حافظه، توجه و توانایی را برای حل مشکلات افزایش می‌دهد.

تعادل هورمون‌های جنسی

آیا تا به حال برای‌تان پیش آمده وقتی که دچار استرس می‌شوید، هورمون‌های جنسی کم می‌شود؟ چرا که بدن احساس می‌کند در خطر است (مثل جریان ببر). بنابراین از حالت تولید مثل (فرآوری) حالت به بقا تغییر می‌کند. این وضعیت باعث افزایش کورتیزول می‌شود و در تولید هورمون جنسی تغییراتی ایجاد می‌کند. اما مدیتیشن می‌تواند موجب تعادل هورمون‌های جنسی شود، سطح کورتیزول را کم کند و به حالت طبیعی خود باز می‌گرداند.