علت خراب شدن دندان ها در بارداری و بعد از زایمان (The cause of tooth decay in pregnancy) چیست؟ احتمالاً در اطراف شما بانوانی هستند که معتقدند بارداری و زایمان عامل اصلی پوسیدگی دندان‌های آن‌هاست. حتی تصور برخی هم بر این است که طی کردن دوران بارداری و سپس زایمان، باعث ابتلا به پوکی استخوان در دوران میانسالی می‌شود. اما به راستی این نظریه چقدر صحت دارد؟ دلیل خراب شدن دندان در دوران بارداری و بعد از زایمان (The cause of tooth decay after childbirth) چیست؟ آیا می‌توان از بروز این مشکل پیشگیری کرد؟
این‌ها سوالاتی است که برای اغلب بانوانی که باردار هستند و یا قصد باردار شدن دارد، وجود دارد. ما در ادامه به همه‌ی سوالات شما پاسخ می‌دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
- دلیل پوسیدگی دندان در بارداری چیست؟
- اسیدی شدن دهان مادران
- تغییر در رژیم غذایی مادران
- کاهش موادغذایی حاوی کلسیم
- کمبود ویتامین D در زنان باردار
- راه‌های جلوگیری از خراب شدن دندان در بارداری
- تغییرات هورمونی در دوران بارداری
دلیل پوسیدگی دندان در بارداری چیست؟
پوسیدگی دندان (Tooth Decay) یکی از مشکلات رایج بسیاری از بانوان در زمان بارداری است. بسیاری از آن‌ها به این موضوع بی‌توجه هستند و بعد از زایمان با مشکلات بیشتری از جمله از دست دادن دندان روبه‌رو می‌شوند. اما علت خراب شدن دندان ها در بارداری چیست؟
از نظر متخصصان دندانپزشکی زنان باردار به دلیل زیر بیشتر در معرض پوسیدگی و خراب شدن دندان قرار می‌گیرند:
یک علت خراب شدن دندان در دوران بارداری به اسیدی شدن دهان مادران مربوط می‌شود. در این زمان به دلیل متورم شدن رحم، به معده فشار زیادی وارد می‌شود. اسید معده وارد مری شده و سپس باعث ایجاد عارضه ترش کردن یا رفلاکس معده می‌شود.
اسیدی شدن دهان مادران
یک علت خراب شدن دندان در دوران بارداری به اسیدی شدن دهان مادران مربوط می‌شود. در این زمان به دلیل متورم شدن رحم، به معده فشار زیادی وارد می‌شود. اسید معده وارد مری شده و سپس باعث ایجاد عارضه ترش کردن یا رفلاکس معده می‌شود. اگر چه اسید معده وارد دهان نمی‌شود و در گلو باقی می‌ماند، اما مقداری از آن از طریق بزاق در دهان باقی می‌ماند.
به مرور زمان اسیدی شدن محیط دهان می‌تواند دهان و دندان زنان باردار را بعد از فارغ شدن تحت تاثیر قرار دهد. بهترین راه برای جلوگیری از خراب شدن دندان بعد از زایمان در این مواقع، درمان رفلاکس معده در دوران بارداری است.
در مقاله دیگری به این موضوع پرداخته شده است.
تغییر در رژیم غذایی مادران
یکی دیگر از دلایل اصلی پوسیدگی دندان در دوران بارداری تغییراتی است که در این دوره بوجود می‌آید. برخی از بانوان در این دوره دچار «ویار بارداری» هستند و به همین دلیل به غذاهای ترش و شیرین علاقه‌ی بیشتری پیدا می‌کنند. نظر غالب متخصصان تغذیه در این مورد، خودداری از مصرف این غذاهاست.
زیرا غذاهای ترش و شیرین به یک اندازه دندان‌های مادران را تحت تاثیر قرار می‌دهد و یکی از عوامل اصلی خراب شدن دندان بعد از زایمان است.
استخوان‌های جنین برای رشد به کلسیم نیاز دارد. پس برای تأمین آن از بدن مادر تغذیه می‌کند. به همین دلیل در بارداری زنان بیش از هر زمان دیگری به کلسیم نیاز دارند تا علاوه بر سلامت دندان و استخوان‌های خودشان، جنین را هم تأمین کنند. کمبود این ماده‌ی غذایی باعث آسیب‌های جدی به دندان مادر می‌شود.
کاهش موادغذایی حاوی کلسیم
همانطور که می‌دانید کلسیم یک مواد غذایی مؤثر برای استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها محسوب می‌شود. از نظر متخصصان علم پزشکی یک علت شایع خراب شدن دندان ها در بارداری عدم مصرف غذاهای حاوی کلسیم است. این ماده‌ی غذایی در لبنیات به وفور یافت می‌شود.
شاید بپرسید قبل از بارداری هم ممکن است بسیاری از زنان دچار کمبود کلسیم (Calcium deficiency) باشند. اما دندان‌های آن‌ها فوراً خراب نمی‌شود. قبل از بارداری اگر زنان به کمبود یک ماده‌ی غذایی مبتلا باشند، فقط بدن آن‌ها را درگیر می‌کند. اما به محض باردار شدن، یک فرد دیگر (جنین) هم از بدن آن‌ها تغذیه می‌کند.
استخوان‌های جنین برای رشد به کلسیم نیاز دارد. پس برای تأمین آن از بدن مادر تغذیه می‌کند. به همین دلیل در بارداری زنان بیش از هر زمان دیگری به کلسیم نیاز دارند تا علاوه بر سلامت دندان و استخوان‌های خودشان، جنین را هم تأمین کنند. کمبود این ماده‌ی غذایی باعث آسیب‌های جدی به دندان مادر می‌شود.
کمبود ویتامین D در زنان باردار
یک علت شایع خراب شدن دندان در دوران بارداری کمبود ویتامین D است. زنان باردار اغلب ترجیح می‌دهند به دلیل شرایط جسمی در منزل بمانند. بنابراین کمتر در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرند. به همین دلیل کمبود ویتامین D در دوران بارداری بیشتر شایع می‌شود. این ویتامین به جذب بهتر کلسیم در بدن کمک می‌کند.
تغییرات هورمونی در دوران بارداری
افزایش جریان خون و تغییرات هورمونی که در بدن زنان اتفاق می‌افتد، یکی از دلایل کمتر شایع ابتلا به مشکلات دهان و دندان است. البته این تغییرات هورمونی آنقدرها هم تاثیرگذار نیست و در موارد نادری دیده شده که زنان بخاطر تغییرات هورمونی دچار درد دندان و یا عفونت دهان و لثه شوند.
راه‌های جلوگیری از خراب شدن دندان در بارداری
حالا که با دلایل اصلی خراب شدن دندان در دوران حاملگی آشنا شدید، لازم است تا برای پیشگیری اقدام کنید. در واقع بارداری به خودیِ خود باعث پوسیدگی دندان نمی‌شود. بلکه این بی‌توجهی است که باعث بروز این مشکل دندانی می‌شود. برای جلوگیری از خراب شدن دندان در دوران بارداری توصیه‌های زیر را مد نظر قرار دهید:
- رعایت بهداشت دهان و دندان مهم‌ترین اصل در هر زمانی است. زنان باردار بیش از هر زمان دیگری به مراقبت از دندان نیاز دارند.
- درمان رفلاکس معده در دوران حاملگی هم می‌تواند تا حد زیادی از خراب شدن در دندان ها در بارداری جلوگیری کند.
- قرار گرفتن در زیر نور آفتاب صبحگاهی به مدت ۱۰ – ۱۵ دقیقه برای زنان باردار ضرورت دارد تا ویتامین D مورد نیاز بدنشان تأمین شود.
- مصرف موادغذایی حاوی کلسیم ( لبنیات، گیاهان برگ سبز مثل اسفناج، پرتقال، لوبیا چیتی، بادام و … ) باید در بارداری بیش از هر زمان دیگری مصرف شود.
- خودداری از مصرف نمک در این دوران ضرورت دارد. یک راه مؤثر برای جلوگیری از پوسیدگی دندان در بارداری و بعد از زایمان، کاهش مصرف نمک است. سدیم نمک باعث از بین رفتن کلسیم در بدن می‌شود و خراب شدن دندان و پوکی استخوان را به دنبال دارد.
