کالری منفی چیست؟

کافی است یک بار یکی از انواع رژیم‌های لاغری را امتحان کرده باشید تا با انواع و اقسام تعریف‌‌های کالری، تعادل انرژی، میزان کالری مورد نیاز یا اینکه چقدر در روز کالری می‌سوزانید، آشنا باشید. یکی دیگر از مسائل مربوط به لاغری که اخیرا حول آن صحبت‌های زیادی می‌شود، کالری منفی است.

کالری منفی یکی از آن موضوعاتی است که در مورد آن شایعه‌های بسیاری شنیده می‌شود. «لاغری تضمینی فقط با مصرف مواد غذایی با کالری منفی» و «همه‌ی سبزیجات و میوه‌ها دارای کالری منفی می‌باشند» از جمله این شایعه‌ها هستند. اما کالری منفی دقیقا چیست؟

کالری منفی در حقیقت اصطلاحی است که به مواد غذایی گفته می‌شود که انرژی‌/کالری که برای هضم آن‌ها مصرف می‌شود، بیشتر از انرژی/کالری است که به بدن وارد می‌کنند. یا به عبارتی دیگر اثر ترمیک (حرارتی) آن، برای هضم، بیشتر از کالری ورودی آن ماده‌ی غذایی است. بنابراین این کالری ماده غذایی نیست که باعث منفی شدن کالری آن می‌شود، بلکه اثر ترمیک آن و واکنش شیمیایی که در بدن اتفاق می‌افتد، منجر به مصرف انرژی بیشتر نسبت به انرژی وارد شده از آن ماده‌ غذایی است.

همانطور که پیش‌تر گفته شد،‌ غذاهای کالری منفی غذاهایی هستند که کالری بیشتری برای هضم، نسبت به آنچه که در آنها وجود دارد ، مصرف می‌کنند. این بدان معنی است که شما می‌توانید مقدار زیادی از این غذاها را بدون در نظر گرفتن حجم یا مقدار آن، مصرف کنید. در هر صورت بدن شما به کالری بیشتری نیاز دارد تا آنها را هضم کند و به نوعی کالری ورودی از آن ماده غذایی را خنثی می‌کند.

غذاهای کالری منفی معمولا گیاهان و سبزیجاتی هستند که سرشار از فیبر و مقادیر زیادی از آب هستند. فیبر موجود در این غذاها باعث افزایش متابولیسم در افراد می‌شوند زیرا فیبر نیاز به زمان بیشتری برای سوخته شدن در بدن دارد و در نتیجه متابولیسم بدن افزایش می‌یابد.

یکی دیگر از سوالاتی که این روزها در فضای مجازی مطرح می‌شود این است که آیا هویج کالری منفی دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که علی‌رغم شایعات بسیار در این رابطه هنوز چیزی به طور قطعی و علمی ثابت نشده است اما می‌توان گفت که علاوه بر هویج، سبزیجات و میوه‌هایی مانند بروکلی، کرفس، کاهو، انواع توت‌ها، خیار، سیب، گوجه‌فرنگی و کدو سبز نمونه‌هایی از مواد غذایی با کالری کم، فیبر بالا و اثر ترمیک بالا هستند که می‌توانند به فرآیند کالری منفی در تغذیه منجر شوند. برای مثال ۱۰۰ گرم کرفس دارای ۱۶ کالری است و بدن برای هضم این مقدار کرفس، به بیش از ۱۶ کالری احتیاج دارد.

همچنان که به قطعیت نمی‌توان در مورد هویج نظری قطعی و علمی ارائه کرد، در مورد هندوانه‌ نیز به طور قطع نمی‌توان گفت که آیا این میوه دارای کالری منفی است یا خیر. اما چیزی که می‌دانیم این است که هندوانه به عنوان یک میان‌وعده‌ی کم‌کالری و مناسب برای افراد در رژیم لاغری است و کاملا با تغذیه رژیمی سازگار است.

همانطور که می‌دانید هر نوع ماده غذایی که شما می‌خورید، دارای کالری است. برخی از این مواد غذایی اما علی‌رغم اضافه کردن کالری به بدن، هیچ‌گونه ارزش تغذیه‌ای نداشته و فقط باعث افزایش وزن شما می‌شود. تقریبا تمام شیرینی‌ها، خوراکی‌ها و تنقلات سوپرمارکتی نیز، در این گروه قرار می‌گیرند.

از طرف دیگر مواد غذایی که دارای مقادیر زیادی فیبر و آب هستند، معمولا کم کالری هستند و هضم آنها نیاز به انرژی و سوخت شدن کالری بیشتری دارد. کرفس یکی دیگر از بهترین مواد کالری منفی است.

بنابراین، غذاهای کالری منفی می‌توانند به روند کاهش وزن کمک کنند، زیرا آنها علاوه بر کم کالری بودن، کالری بیشتری را نسبت به غذاهای طبیعی مصرف می‌کنند. اما نکته‌ی بسیار مهمی که نباید آن را از یاد برد، این است که نباید تنها با مصرف مواد غذایی با کالری منفی انتظار معجزه را داشته باشیم زیرا آنها نه تمام رژیم لاغری، بلکه فقط عضوی از مسیر کاهش وزن هستند در حالی که عوامل زیادی در روند لاغری تاثیرگذار می‌باشند.