اگر در آغاز فصل تابستان شما یا کودکتان در محیطی امن با هم تیمی‌های خود تمرین کرده و در یک زمین سالم، بازی ساده‌ای را هم انجام می‌دهید، هر چند هم احتیاط کنید باز هم از آسیبهای ورزشی احتمالی در امان نیستید. نگران نباشید؛ دنیا که به آخر نرسیده است! فقط وارد مراحل ترمیم و درمان خواهید شد. این نوشته به این مراحل پرداخته و روش‌های مناسب برخورد با آسیبهای ورزشی را با شما در میان می‌گذارد.
چکیده تمامی مقاله!
اگر از هر ورزشکار حرفه‌ای بپرسید که آسیب ورزشی چیست؟ به شما خواهد گفت که «بخشی از ورزش است»؛ بخشی جداناپذیر از ورزش که در حالت حرفه‌ای جدی‌تر، شدیدتر و بیشتر اتفاق می‌افتد. اما انجام ندادن ورزش به دلیل ترس از این نوع آسیب‌ها مانند از خانه بیرون نرفتن به علت احتمال تصادف است. هر فردی که قصد انجام ورزش غیر حرفه‌ای را دارد با رعایت برخی اصول پایه و همچنین یادگیری روش‌های کاهش آسیب می‌تواند با خیال راحت به سراغ شروع انجام ورزش دلخواه خود رود.
اولین قانون و مهم‌ترین آن این است که: بهترین روش برخورد با صدمات ورزشی، جلوگیری از بروز آنهاست. جلوگیری از این نوع آسیب‌ها شامل دانستن قواعد و اصول بازی، استفاده از ادوات و تجهیزات مناسب و انجام بازی سالم است. حال برای دانستن بیشتر می‌توانید به مطالعه جزییات دیگر در مقاله بپردازید.
انواع آسیبهای ورزشی
حتما شما دوستان زیادی دارید که ورزش می‌کنند. چه در یک تیم و چه به صورت انفرادی. احتمالا شما هم ورزشکار هستید و یا بوده‌اید و مطمئن هستید که از خطرات ناشی از ورزشی که آن را دوست دارید آگاهید. زمین خوردن، شکستن دست، پا و یا کبودی‌های کوچک و بزرگ در سراسر بدنتان؛ اما این تمام ماجرا نیست. ممکن است آسیبهای دیگری بدون اینکه شما اطلاعی پیدا کنید اتفاق بیفتند.
آسیبهای ورزشی آسیب‌هایی هستند که به طور معمول در هنگام انجام تمرین در تیم‌های ورزشی، در مسابقات، جلسات تمرین و یا فعالیت‌های تناسب اندام ایجاد می‌شوند. این نوع صدمات به دلایل گوناگونی همچون تمرین غیر اصولی، کفش نامناسب و ابزار غیر تخصصی اتفاق می‌افتند.
آسیبهای ورزشی حاد
آسیبهای ورزشی به دو دسته عمومی تقسیم می‌شوند. دسته اول، صدمات خارجی حاد (Acute Traumatic) هستند. این دسته از صدمات به دلیل ضربه ناشی از وارد آمدن نیروی مخالف ایجاد می‌شوند. آسیب های خارجی حاد شامل موارد زیر هستند:
- شکستگی: تَرَک استخوان و یا خرد شدن یک استخوان.
- کبودی و کوفتگی: که از نظر پزشکی آزردگی نسج بدون پارگی پوست (Contusion) نامیده می‌شود و ناشی از ضربه مستقیم است که تورم و خونریزی در ماهیچه‌ها و دیگر بافت‌های بدن را باعث می‌شود.
- کشیدگی: هر نوع کشش یا پارگی ماهیچه و تاندون (تاندون بخش انتهایی ماهیچه و متصل به استخوان است).
- پیچیدگی: کشیدگی یا پارگی رباط‌ها؛ رباط‌ها دسته‌ای از الیاف فیبرند که استخوان‌ها و غضروف‌ها را به هم پیوند داده و موجب استحکام مفاصل می‌گردند.
- خراشیدگی؛
- زخم ناشی از پارگی: پارگی پوست که معمولاً عمیق است و نیاز به بخیه زدن دارد.
آسیبهای ورزشی مزمن
گروه دوم آسیبهای ورزشی، آسیبهای ناشی از استفاده بیش از حد از یک عضو یا مفصل هستند. برای مثال احتمال آسیب مزمن در شانه یک والیبالیست به علت تکرار زیاد حرکت اسپک در طول تمرین و مسابقه بسیار بالاست. آسیبهای ورزشی مزمن شامل موارد زیر هستند:
- شکستگی ناشی از فشار: شکستگی‌های ریز در سطح استخوان که بر اثر تکرار بیش از حد حرکات مثل پریدن بازیکنان والیبال به وجود می‌آید.
- التهاب تاندون ناشی از کشش مداوم. مانند شانه والیبالیست‌ها بر اثر ضربات زیاد بر روی توپ.
- التهاب کیسه زلالی: التهاب کیسه زلالی واقع در شانه، ساعد و زانو. التهاب این کیسه موجب دردناک شدن مفصل مورد نظر می‌شود.
اغلب آسیبهای ناشی از حرکات تکراری، اهمیت کمتری نسبت به آسیبهای خارجی حاد دارند. ممکن است تشویق شوید که درد مچ دست یا سوزش و التهاب زانوهایتان را نادیده بگیرید؛ اما هیچ وقت فراموش نکنید که صدمات غیر جدی به معنی اهمیت کم آنها و یا از بین رفتن و محو شدن آنها پس از پایان درد نیست. اگر هر نوع آسیبی را چه در حین ورزش و چه پس از آن را بدون درمان رها کنید (به ویژه صدمات حاد خارجی) به احتمال زیاد آن آسیب در مرور زمان تبدیل به یک آسیب غیرقابل جبران خواهد گشت.
محافظت در برابر آسیبهای ورزشی
هر نوع آسیبی با درد همراه است. اگر پس از آسیب درد شما به تدریج و در حین فعالیت افزایش یابد و باعث لنگیدن یا عدم توانایی در انجام برخی حرکات شود، به سرعت باید به یک دکتر مراجعه کنید.
شما باید مراقب چه نوع دردهایی باشید؟ هر نوع صدمه ای که منجر به تورم، کرختی، درد شدید، التهاب، گرفتگی عضلات یا عدم انعطاف شود باید جدی گرفته شود.
شما باید تفاوت بین دردهای مقطعی و مزمن را بدانید. برای مثال، برای درد شانه نیازی به مراجعه به پزشک نیست ولی اگر میزان درد به وضعیت وخیم نزدیک شود و یا اگر برای یک هفته یا بیشتر باقی بماند، باید به پزشک مراجعه کنید.
مهم‌ترین کاری که لازم است در زمان مصدومیت یا احتمال مصدومیت انجام دهید، توقف ورزش یا فعالیت منجر به آن مصدومیت و مراجعه به پزشک است. برای صدمات شدید و پیچیده بهتر است به پزشک متخصص در مصدومیت‌های ورزشی مراجعه شود.
زمانی که پزشک از وسعت مصدومیت آگاه شد، روش‌های درمانی همچون استراحت و سرد کردن را جهت کاهش تورم و درد آغاز می‌کند و داروهای مسکن و ضد التهاب مثل ایبوبروفن را تجویز می‌کند. استفاده از آتل، گچ و جراحی نیز ممکن است بسته به نوع مصدومیت به عنوان راه‌حل انتخاب شوند.
پس از پایان درمان اولیه سه اتفاق ممکن است. ممکن است پزشک شما پیشنهاد کند که تا زمان التیام از بازی یا ورزش پرهیز کنید و یا هنگام بازی از وسایل محافظ مثل زانوبند یا مچ بند استفاده کنید و یا اینکه تن به روش‌های توان بخشی (فیزیوتراپی) دهید. اگر در معرض خطر مصدومیت دیگری قرار داشته باشید و یا در هنگام درمان احتمال زیاد شدن مصدومیت وجود داشته باشد، پزشک به شما اجازه ورزش یا بازی نخواهند داد.
چه زمانی آماده ورزش دوباره خواهید شد؟
اگر پزشک معالج شما از شما خواسته است که ورزش را متوقف کنید، اولین سؤالی که به ذهن شما خطور خواهد کرد این است که «چه زمانی می‌توانم دوباره ورزش کنم؟» این موضوع به مصدومیت شما بستگی دارد. کارهای زیادی می‌توانید انجام دهید تا در هنگام مصدومیت روی فرم بمانید، اما حتما آنها را با پزشک در میان بگذارید. این فعالیت‌ها شامل استفاده از دوچرخه ثابت، شنا، آب درمانی و قایق ثابت است. البته برنامه توان بخشی شما، نیز در این زمینه به شما کمک خواهد کرد. توان بخشی فرآیندی است که شما را به فرم اصلی بازگردانده و مجددا برای فعالیت آماده می‌کند. توان بخشی می‌تواند بخشی از برنامه معالجه باشد و شامل ورزش، درمان دستی به وسیله فیزیوتراپ و استفاده از فن آوری.هایی همچون تجهیزات ماوراء صوت باشد. تجهیزات ماوراء صوت جهت گرم نمودن موضع مورد نظر استفاده می‌شود. این گرما در کاهش درد، کمک به درمان و افزایش میزان تحرک مؤثر است.
ادامه مقاله در انواع آسیب های ورزشی و راه های درمان آن ۲ پیگیری کنید.
