زخم پای دیابتی
افراد مبتلا به دیابت در معرض آسیب عصبی و مشکلات عروقی در پاها هستند. هر دو این آسیب‌ها می‌تواند منجر به زخم دیابتی شده و به علت عدم توانایی بدن در بهبود زخم به عفونت، آسیب مزمن و در نهایت قطع عضو منجر شود. معمولا بدترین زخم‌ها در افراد دیابتی در اعضایی از بدن که بیشترین فاصله از سیستم مرکزی عصبی را دارند، (یعنی پاها) اتفاق می‌افتد. زخم پا در افراد مبتلا به دیابت بسیار شایع می‌باشد. در کشورهای توسعه یافته در حدود ۵ درصد از بیماران دیابتی به زخم پا مبتلا هستند. از هر ۶ بیمار مبتلا به دیابت، یک نفر در طول زندگی خود به زخم پا دچار خواهد شد. زخم پا شایع‌ترین علت مراجعه به بیمارستان در افراد دیابتی است. به نظر می‌رسد در کشورهای در حال توسعه، مشکلات مرتبط با زخم پای دیابتی شایع‌تر هستند.
نیمی از موارد قطع عضو در جهان، مربوط به بیماران مبتلا به دیابت می‌باشد. در برخی از مناطق به علت وجود عوامل خطرساز از قبیل نژاد، شرایط آب و هوایی و اجتماعی، موارد قطع عضو بیشتری در بیماران مبتلا به دیابت گزارش شده است. بیماری‌های مرتبط با پای دیابتی، بر نحوه زندگی مبتلایان به دیابت تاثیر چشمگیری خواهد داشت.
در اکثریت بیمارانی که پای خود را از دست می‌دهند نحوه زندگیشان هرگز به وضعیت طبیعی باز نمی‌گردد. قطع عضو، منجر به وابستگی به دیگران، عدم توانایی در کار و احساس ناکفایتی برای تمامی عمر این بیماران می‌شود.
راه‌های پیشگیری از قطع عضو
آموزش مشکلات پای دیابتی جهت شناسایی زود هنگام آنها
در دسترس بودن امکانات و مراقبت‌های اورژانس
تشخیص زودرس و درمان مناسب عفونت زخم
کنترل مناسب قند خون
مراقبت‌های ویژه از زخم‌ها
علل عمده زخم‌های دیابتی
آسیب عصبی (نوروپاتی محیطی)
شکل غیرطبیعی در پا مانند شست پای چکشی، بونیون (قوز شست پا) و سایر اختلالات ساختاری پا به صورتیکه کفش مناسب پا به راحتی پیدا نشود.
اختلالات خون رسانی در پا و ابتلا به واریس (بیماری عروق محیطی)
ضربه و آسیب به پا هر چند ناچیز باشد.
عفونت
پوست بزرگترین عضو بدن و سد اول محافظت در مقابل بیماری‌های مختلف برای بدن است. زمانیکه پوشش پوست برخی از مناطق پا از بین برود، باکتری‌ها قادر به نفوذ به نسوج زیرین خواهند بود. در بیماران دیابتی، کاهش حس و یا خونرسانی ناکافی منجر به کاهش سرعت بهبود زخم و کاهش توانایی بدن در مقابله با عفونت‌ها می‌شود. در برخی موارد، علائم عفونت تا زمانیکه پیشرفت نکرده باشد بارز نبوده و به راحتی تشخیص داده نمی‌شود.
پیشگیری
اگر به دیابت مبتلا هستید، پاهایتان را به صورت روزانه از نظر بریدگی، کبودی، تغییر رنگ، تورم و یا زخم‌های باز کنترل کنید. در صورت وجود موارد فوق، بدون تاخیر آن را به اطلاع پزشک برسانید.
همیشه مراقبت پاهایتان باشید و برای جلوگیری از صدمات پا از پوشش‌های مناسب پا در داخل و خارج خانه استفاده کنید. (این پوشش می‌تواند یک جوراب نرم یا حتی کفش باشد.)
قبل از پوشیدن کفش‌ها داخل آنها را از نظر وجود سنگ ریزه، اجسام نوک تیز و برآمدگی‌های خشن کنترل کنید.
پوشیدن جوراب در جلوگیری از صدمات پا موثر است. جوراب‌ها نباید تنگ باشد و باید روزانه شسته شود. دقت کنید جوراب‌ها سوراخ نشده باشد.
همیشه پاهایتان را با آب و صابون بشویید. شستن نواحی بین انگشتان را فراموش نکنید. برای نرم نگه داشتن پوست از انواع روغن و لوسیون‌ها استفاده کنید.
ناخن‌ها‌یتان را به صورت صاف بچینید و سعی کنید گوشه‌های آن را نگیرید.
