در این مقاله قصد داریم در خصوص احساس خجالت و خجالتی بودن صحبت کنیم. بسیاری از افراد ممکن است در موقعیت‌های گوناگون احساس عصبانیت یا خجالتی بودن را تجربه کنند. و آن را پشت سر می‌گذارند. این امر در بسیاری از مواقع طبیعی و بدون آسیب است. اما برخی ممکن است گرفتار احساس شدید خجالتی بودن باشند! این افراد ممکن است در برخی از فعالیت‌های روزانه خود دچار مشکل شوند. به عنوان مثال فرد ممکن است در بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی روزمره خود احساس ناراحتی کند. همچنین نحوه برخورد با بچه خجالتی و رفتار با نوجوان خجالتی برای اطرافیان فرد نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
در حقیقت افرادی که به هراس اجتماعی مبتلا هستند، در برقراری ارتباط با خانواده و چند دوست نزدیک به مشکل نمی‌خورند. اما در ارتباط با افراد غریبه یا صحبت کردن در گروه‌های اجتماعی و به طور کلی با اجتماعی بودن مشکل دارند.
احساس خجالت زدگی شدید یا هراس اجتماعی چیست؟
هنگامی که افراد آنچنان درگیر اضطراب، احساس خجالت و درونگرایی می‌شوند که ترجیح می‌دهند اکثر اوقات در فعالیت‌های اجتماعی شرکت نکنند. و از صحبت کردن در جمع می‌هراسند. و به طور کلی ترجیح می‌دهند که معاشرت با دیگران را کنار بگذارند، گرفتار هراس اجتماعی هستند. این مورد بسیار فراتر از خجالتی بودن است. و مشکلاتی را برای فرد بیمار به وجود خواهد آورد.
به عنوان مثال یک نوجوان خجالتی که اطرافیان او علت خجالتی بودن نوجوان را درک نمی‌کنند. و یا نوع دیگر این بیماری که مربوط به خجالتی بودن کودک است. و علت خجالتی بودن کودک نیز ممکن است گاهی نامشخص به نظر برسد. به همین دلیل رفتار و برخورد با نوجوان خجالتی یا کودکان خجالتی که مشکوک به بیماری هراس اجتماعی هستند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
علت ابتلا به هراس اجتماعی چیست؟ چه چیزی ممکن است منجر به خجالتی بودن شدید یک فرد بشود؟
احساس شدید خجالتی بودن و ابتلا به هراس اجتماعی در نتیجه یک ترس قدرتمند و عمیق اتفاق می‌افتد. تربیت خانوادگی و ژن‌ها در ابتلا به این بیماری موثرند. و شیوه زندگی نیز می‌تواند در ابتلا به این بیماری تاثیر گذار باشد.
هراس اجتماعی یک ترس قوی را در فرد ایجاد می‌کند. به همین دلیل فرد از حضور در فعالیت‌های اجتماعی روزمره احساس ناراحتی می‌کند. هراس اجتماعی، کمرویی، درونگرایی شدید و ترس از خجالت سبب ایجاد اخلال در زندگی فرد خواهد شد. افراد مبتلا به هراس اجتماعی مانند یک نوجوان خجالتی به جای لذت بردن از فعالیت‌های اجتماعی، از آن وحشت دارند. و از آن اجتناب می‌کنند.
چه عواملی هراس اجتماعی یا خجالتی بودن شدید را تشدید می‌کنند؟
هراس اجتماعی مانند سایر ترس‌ها، در اثر یک موضوع واقعا خطرناک نیست. بلکه در اثر یک موضوع کاملا بی‌خطر شکل می‌گیرد. اما ذهن و بدن انسان جوری نسبت به آن واکنش می‌دهد که گویی یک خطر واقعی در انتظار اوست.
علائم هراس اجتماعی چیست؟
چه نشانه‌هایی در هنگام ترس از خجالت زدگی نمایان می‌شوند؟
در اثر واکنش اشتباه ذهن و بدن نسبت به حضور در اجتماع، برخی علائم فیزیکی ممکن است رخ دهند. مانند افزایش ضربان قلب و سخت شدن تنفس. این موارد پاسخ غیر طبیعی بدن نسبت به ترس از حضور در اجتماع هستند. که در اثر ترشح شدن برخی مواد شیمیایی مانند آدرنالین در بدن رخ می‌دهند.
این حالات در اثر یک مکانیسم بیولوژیکی در بدن رخ می‌دهند. این مکانیسم در هنگام احساس ترس، فعال می‌شود. تا از بدن در برابر خطرات احتمالی محافظت کند. در فردی که به هراس اجتماعی مبتلا شده، این مکانیزم هنگام حضور در فعالیت‌های اجتماعی به صورت خیلی شدید نمایان می‌شود. و با بروز برخی حالات فیزیکی مانند یخ زدگی، باعث ایجاد احساس ضعف و توانایی نداشتن در فرد خواهد شد.
کدام ترس‌ها به دنبال خجالت زدگی شدید ایجاد می‌شوند؟
با شکل گیری هراس اجتماعی، سایر انواع ترس‌ها نیز ممکن است در فرد ایجاد شوند. مثل ترس از قضاوت شدن یا ترس از اینکه توسط دیگران مورد تمسخر قرار بگیرند. این افراد به طور نا خودآگاه از این که کاری را اشتباه انجام بدهند و احمق به نظر برسند و توسط دیگران مسخره شوند، می‌ترسند.
اگر هم واقعا به دلیل یک اشتباه مورد انتقاد قرار بگیرند، حساسیت خیلی زیادی از خود نشان می‌دهند. در حقیقت افراد مبتلا به هراس اجتماعی دائما تصور می‌کنند که تحت نظر هستند. در صورتی که دیگران واقعا وقت زیادی را صرف توجه به آنان نمی‌کنند.
هراس اجتماعی چگونه زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟ فرد بیمار چه فرصت‌هایی را در زندگی ممکن است از دست بدهد؟
با شکل گیری این بیماری، فرد بیشتر از آنکه روی پیشرفت در زندگی و موارد مثبت تمرکز کند، خود را درگیر نکات منفی می‌کند. به همین دلیل فرد ممکن است گرفتار احساس تنهایی و ناامیدی بشود. و حسرت از دست رفتن دوستی‌ها و فرصت‌های تفریح را همواره احساس کند.
فرد همچنین ممکن است از دوران مدرسه خود به اندازه کافی استفاده نکند. مانند یک نوجوان خجالتی یا کودکان خجالتی که به هراس اجتماعی مبتلا هستند. این افراد ممکن است از دادن پاسخ داوطلبانه به پرسش‌ها یا خواندن مطالب با صدای بلند و ارائه کنفرانس درسی دوری کنند. و همچنین از پرسیدن سوالات درسی و شخصی خود از معلمین و مسعولان مدرسه بهراسند.
هراس اجتماعی همچنین ممکن است که از بروز استعدادها و یادگیری مهارت‌های جدید جلوگیری کند. و فرصت به اشتراک گذاشتن تجارب با دیگران را از فرد بگیرد. در حقیقت هراس اجتماعی فرصت تجربه اشتباهات عادی و روزمره که سبب رشد فرد می‌شوند را از او می‌گیرد. و مسیر پیشرفت را مختل می‌کند.
آیا هراس اجتماعی یا خجالت زدگی شدید قابل درمان است؟
خوشبختانه با تمرین و تلاش مستمر و صبوری می‌توان تاثیر این علائم منفی را کاهش داد. در حقیقت افراد مبتلا به هراس اجتماعی می‌توانند با دریافت آموزش‌های صحیح، ترس بی دلیل خود را کنترل کنند. و اعتماد به نفس خود را بالا ببرند. با اینکه غلبه بر این ترس کار ساده‌ای نیست، اما امکان پذیر است. و نیاز به شهامت و تصمیم جدی برای پیشرفت در زندگی می‌باشد.
در روند درمان، پزشکان و روانشناسان می‌توانند فرد بیمار را بسیار کمک کنند. البته نقش خانواده و دوستان نیز در درمان این افراد بسیار مهم است. حمایت صحیح از فرد بیمار می‌تواند موجب درمان کامل این بیماری و ایجاد تغییرات اساسی در فرد بیمار شود.
سخن پایانی
در این مقاله در خصوص بیماری هراس اجتماعی صحبت کردیم. بیماری که ممکن است زندگی کودکان، نوجوان خجالتی و حتی بزرگسالان را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری در حقیقت نوعی خجالت زدگی پیشرفته است. عقب انداختن قرار ملاقات‌ها و کنفرانس‌های درسی دردی را دوا نمی‌کند. لذا برای درمان این بیماری نیاز به تصمیم جدی و نشان دادن شهامت دارید. با تلاش و تمرین مداوم، می‌توانید به راحتی علائم خجالت زدگی را کاهش دهید.
منبع :
