آلودگی هوا در ابتلا به دیابت نوع ۲ موثر است
بیماری دیابت در ابعادی فراگیر در ایالات متحده آمریکا و کشورهای توسعه یافته در حال افزایش است. عقیده عمومی بر این است که افزایش ابتلا به دیابت در سالهای گذشته ناشی از افزایش چاقی، زندگی کم تحرک و رژیمهای غذایی پر کالری است؛ اما مطالعات آشکار کرده است آلودگی هوا نیز تاثیر مستقیم در افزایش ابتلا به این بیماری دارد.
دیابت در جهان
براساس آمار سازمان کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا، میزان ابتلا به بیماری دیابت در این کشور طی ۴ دهه گذشته چهار برابر شده است. به گفته پژوهشگران در صورت عدم بروز تغییرات، یک سوم آمریکاییها تا سال ۲۰۵۰ به بیماری دیابت مبتلا خواهند شد؛ که عوارض پزشکی همچون نابینایی، نارسایی کلیه، قطع عضو و یا مرگ زودهنگام را برای مبتلایان به این بیماری در پی خواهد داشت.
آمارهای گفته شده در متن بالا متعلق به کشور آمریکا و سبک زندگی آمریکایی مربوط میشود؛ اما بهطور کلی آمار ابتلا به دیابت در سراسر جهان، از جمله کشور ما ایران به سرعت در حال افزایش است. یکی از دلایل این اتفاق، در تحقیقی مشترک بین دانشکده دیابت دانشگاه کالیفرنیای جنوبی وموسسه تحقیقات چاقی، در سال ۲۰۱۵ به سرپرستی دکتر گوران منتشر شد.
دکتر گوران به عنوان سرپرست این تحقیق میگوید:
«به نظر میرسد کیفیت پایین هوا، به عنوان یک کاتالیزور برای چاقی و دیابت در کودکان عمل میکند؛ اما این بیماری به احتمال زیاد از مسیرهای مختلفی پیشرفت میکند.«
این مطالعه بر روی ۳۱۴ کودک لاتین تبار دارای اضافه وزن یا چاقی در شهر لسآنجلس انجام شد؛ در هنگام آغاز این تحقیق این کودکان بین ۸ الی ۱۵ سال سن داشته و هیچکدام مبتلا به بیماری دیابت نبودند.
هنگامی که کودکان ساکن در مناطق با سطح آلودگی بالای هوا وارد سن ۱۸ سالگی شدند، سلولهای تولید کننده انسولین آنها در لوزالمعده (سلولهای بتا) ۱۳ درصد کارایی پایینتری نسبت به میزان طبیعی در سن ۱۸ سالگی داشتند.
اگرچه نتایج این تحقیق نشان دهنده ارتباط بین آلودگی هوا و افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ است، هیچ یک از نوجوانان شرکت کننده در این تحقیق در طول دوره انجام این آزمایش به دیابت مبتلا نشدهاند.
*نکته
هنگامی که سلولهای بتا لوزالمعده کارایی خود را از دست دهند، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در فرد افزایش مییابد.
**نکته
انسولین هورون تنظیم کننده میزان قند خون در بدن انسان محسوب میشود.
به گزارش خبرگزاری بیبیسی در سال ۲۰۱۶ نیز تحقیقی توسط پژوهشگران دانشگاه سنت لوییز آمریکا منتشر شد؛ که براساس نتایج بدست آمده از این تحقیق تخمین زده میشود از هر هفت مورد ابتلای جدید به بیماری دیابت در آمریکا، یک مورد در نتیجه آلودگی هوا اتفاق افتاده باشد.
به گفته محققین این پژوهش آلودگی هوا موجب کاهش تولید انسولین در بدن شده، و همچنین بر سیستم تبدیل گلوکز خون به انرژی در بدن تاثیر گداشته و مقاومت سلولی در برابر قند خون را افزایش میدهد.
در واقع دلیل این اتفاق میتواند این باشد که در هنگام آلودگی هوا، تجمع رادیکالهای آزاد در بدن افزایش مییابد؛ چرا که رادیکالهای آزاد، بهدلیل آنکه اکسیژنهای ناپایداری هستند، دنبال جا و مکانی میگردند که با یک سلول واکنش نشان داده و آن را اکسید کنند. بنابراین، با تجمع رادیکالهای آزاد در بدن بهدلیل آلودگی هوا، یک پروسه تخریبی و التهابی اتفاق میافتد و به دنبال آن، انواع بیماریهای مزمن از قبیل دیابت، برونشیت، سرطانهای خون و برخی دیگر از بیماریها افزایش مییابد.