تغییر در ناخن و پوست
تغییرات ناخن و پوست از جمله عوارض شیمی‌درمانی است. سلول‌های ناخن و پوست که سریع رشد می‌کنند ممکن است به واسطه شیمی‌درمانی آسیب ببینند. این مشکلات ممکن است دردناک و آزاردهنده باشند اما اغلب جزئی هستند و نیاز به درمان ندارند. بیشتر این عوارض بعد از شیمی‌درمانی، بهبود میابند. بااین‌وجود، عوارض‌های جانبیِ شدیدتر، باید مورد مداوا قرار گیرند چرا که می‌توانند آسیب دائمی ایجاد کنند.
تغییرات فرعی پوست و ناخن:
خارش، خشکی، قرمز شدن، پوسته‌پوسته شدن و جوش
حساسیت به آفتاب، این مشکل حتی در افراد با پوست بسیار تیره نیز می‌تواند رخ دهد.
هایپرپیگمنتیشن، حالتی است که در آن قسمتی از پوست تیره می‌شود. نواحی که تیره می‌شوند معمولاً اطراف مفاصل، زیر ناخن‌ها، درون دهان، امتداد رگی که در آن داروی شیمی‌درمانی تزریق‌شده و موها هستند.
دیگر مشکلات مربوط به ناخن:
به‌جز تیره شدن، ناخن‌ها ممکن است زرد و شکننده شوند. گاهی ممکن است شل شده و بیافتند. اما ناخن جدید دوباره رشد خواهد کرد.
عوامل بروز مشکلات مهم پوست:
بعضی از انواع شیمی‌درمانی ممکن است باعث قرمزی پوست در جایی که قبلاً مورد پرتودرمانی قرار گرفته شوند. پوست ممکن است تاول بزند، پوسته‌پوسته و یا بسیار دردناک شود.
نشت داروی شیمی‌درمانی از محل تزریق اگر هنگام تزریق احساس سوزش دارید باید به پزشک اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک به شیمی‌درمانی بعضی از تغییرات پوست به دلیل آلرژی به شیمی‌درمانی ایجاد می‌شوند. اگر دچار مشکل تنفسی، خارش ناگهانی و شدید یا کهیر شدید، باید سریعاً پزشک را در جریان قرار دهید.
تغییرات در سیستم دفع ادرار کلیه و مثانه
از جمله عوارض شیمی‌درمانی ممکن است آسیب به سلول‌های کلیه و مثانه باشد.
از مشکلاتی که ممکن است ایجاد شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس سوزش و درد هنگام دفع ادرار و یا پس از تخلیه مثانه
- مکرراً نیاز به ادرار کردن
- ناتوانی در ادرار کردن
- ناتوانی در جلوگیری از خروج ادرار
- وجود خون در ادرار
- تب
- یخ کردن
- ادراری که به رنگ نارنجی ،قرمز ،سبز، یا زرد تیره باشد و یا بوی قوی دارو بدهد
برخی از این مشکلات ممکن است پس از شیمی‌درمانی بهبود پیدا کنند و بعضی دیگر ممکن است تا پایان عمر باقی بمانند.
دیگر عوارض شیمی‌درمانی
علائم مانند علائم آنفولانزا
از عوارض شیمی‌درمانی می‌تواند علائمی مانند علائم آنفولانزا باشد. این موضوع مخصوصاً زمانی بیشتر اتفاق می‌افتد که شیمی‌درمانی همراه با ایمن درمانی باشد.
علائم عبارتند از:
- درد ماهیچه و مفصل
- سردرد
- خستگی
- حالت تهوع
- تب
- احساس سرما
- و از دست دادن اشتها
علائم بین یک تا سه روز باقی خواهد ماند.
تجمع مایعات میان بافتی
این حالت می‌تواند به دلیل شیمی‌درمانی، تغییرات هورمون و یا خود سرطان به وجود آید تجمع مایعات باعث متورم شدن صورت، دست‌ها، پا و شکم می‌شود. گاهی مایعات در اطراف قلب و ریه تشکیل می‌شود و باعث سرفه و تنگی نفس و ضربان نامنظم قلب خواهد شد. همچنین تجمع مایعات ممکن است در قسمت پایین ناف اتفاق بیفتد که باعث نفخ می‌شود.
تغییرات چشم
بعضی از انواع شیمی‌درمانی می‌توانند استفاده از لنز را دردناک کنند. همچنین شیمی‌درمانی ممکن است مجاری اشک را مسدود کند که این منجر به تاری دید می‌شود .
آیا عوارض جانبی برای شما نیز اتفاق می‌افتد؟
شما ممکن است دچار عوارضی جانبی خیلی زیادی شوید و یا بعضی از آنها را تجربه کنید و یا ممکن است اصلاً عوارض جانبی نداشته باشید. این موضوع به نوع شیمی‌درمانی و مقدار آن و اینکه بدن چگونه به آن واکنش نشان می دهد بستگی دارد. پیش از شروع درمان با پزشک یا پرستار در مورد عوارض جانبی احتمالی صحبت کنید.
احساس بیمار هنگام شیمی‌درمانی
- بطالت و بیهودگی
- درماندگی
- تنهایی
- اضطراب
- افسردگی
- ترس
- خشم
این امر که بیمار هنگام شیمی‌درمانی احساسات گوناگون داشته باشد کاملاً طبیعی است. چراکه زندگی با سرطان و درمان آن می‌تواند استرس‌آور باشد. بیمار ممکن است احساس خستگی کند و همین شرایط را سخت‌تر می‌کند.
