بیماری دیابت چیست و انواع آن را چگونه تشخیص دهیم؟ (قسمت دوم)

شایع‌ترین نوع دیابت است و تقریبا ۹۰ درصد از مبتلایان به دیابت به این نوع دچار می‌شوند؛ در عموم به این بیماری دیابت بزرگسالان نیز گفته می‌شود؛ زیرا بیشتر در افراد بالای ۳۵ سال مشاهده شده و با افزایش سن نیز شانس ابتلا به آن بیشتر می‌شود. طبق یک تحقیق و گزارش در آمریکا از هر ۴ فرد بالای ۶۰ سال، یک نفر از دیابت نوع دو رنج می‌برد و عواملی از قبیل افزایش سن، چاقی، تغذیه ناصحیح، افراط در مصرف نوشیدنی‌های الکلی، استعمال دخانیات و بی‌تحرکی به طور مستقیم تاثیر برافزایش شانس ابتلا به آن دارند. تقریبا ۸۰ درصد از افراد مبتلا به این نوع دیابت دارای اضافه وزن هستند.

در دیابت نوع ۲ معمولا پانکراس می‌تواند بخشی از انسولین مورد نیاز برای متابولیزم گلوگز را تولید کند و مانند دیابت نوع ۱ کاملا از کار نمی‌افتد و مشکل کمبود نسبی تولید انسولین است؛ که دلیل آن هم کاهش و کمبود مواد معدنی مانند کروم، منگنز، روی و برخی دیگر از مواد معدنی است که پانکراس از آن‌ها برای تولید انسولین استفاده می‌کند.

گاهی نیز انسولین به اندازه کافی و یا حتی بیشتر از حد معمول تولید می‌شود اما سلول‌های بدن واکنش مناسبی به آن نشان نمی‌دهند. در واقع انسولین نمی‌تواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد و دلیل آن، مشکلات مرتبط با غدد تیروئید و فوق کلیوی است که تنظیم کننده کل سیستم متابولیزم بدن می‌باشند. زمانی که غدد تیروئید و فوق کلیوی کم کار شوند، سرعت متابولیزم بدن کاهش می‌یابد و دستور و سیگنالی از طرف این غدد به سلول‌های بدن برای جذب انسولین و استفاده از گلوگز ارسال نمی‌شود؛ در نتیجه سلول‌ها نسبت به جذب انسولین واکنشی نشان نمی‌دهند!

معمولا در هر دو حالت، با تنظیم میزان مواد معدنی با استفاده از مکمل‌های غذایی، گیاهان دارویی، اصلاح برنامه غذایی و همچنین تقویت کبد برای دفع عناصر مازاد، کنترل قند و درمان این نوع دیابت امکان پذیر می‌باشد و غیر از موارد حاد و پیشرفته نیازی به استفاده از داروهای کاهنده قند خون نمی‌باشد.

قابل ذکر است داروهایی که در پزشکی برای کنترل قند خون مانند متفورمین و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند هیچ کدام درمان کننده دیابت نوع دو نمی‌باشند؛ بلکه صرفا تا هنگامی که از آن‌ها استفاده می‌شود باعث کنترل میزان قند گشته و بعد از گذشت چند سال ممکن است بدن دیگر واکنش مناسب به مصرف آن‌ها نشان ندهد.

درمان بنیادی و اصلی دیابت نوع دو اصلاح شیوه زندگی و تنظیم میزان مصرف مواد معدنی و بازگشت قابلیت پانکراس برای تولید به اندازه هورمون انسولین و به دنبال آن تنظیم مجدد متابولیزم گلوگز در بدن می‌باشد؛ به‌طور همزمان درمان استاندارد پزشکی هم باید صورت بگیرد.

در دوران بارداری میزان ترشح بعضی از هورمون‌ها که با عملکرد هورمون انسولین تداخل دارند، در مادران افزایش می‌یابد که سبب می‌شود بدن نتواند از انسولین آن طور که باید استفاده کند؛ و در نتیجه قند خون افزایش می‌یابد. معمولا بعد از به دنیا آمدن نوزاد میزان قند خون به حالت طبیعی باز می‌گردد، البته خانم‌هایی که در دوران بارداری افزایش قند خون را تجربه می‌کنند در آینده شانس بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ داشته و باید با ورزش مرتب و رعایت برنامه غذایی از خطر ابتلا به دیابت بکاهند.

در زیر بعضی از علائم مهم و اولیه بیماری دیابت را ذکر می‌کنیم. این علائم مربوط به زمانی است که بیماری دیابت پیشرفت زیادی نکرده و قند خون افزایش شدیدی نیافته است.

در بیماران دیابتی کلیه‌ها برای دفع قند مازاد از جریان خون، بیشتر فعالیت می‌کنند و همین امر سبب افزایش میزان ادرار و تعداد دفعات آن می‌شود، این مشکل به ویژه هنگام شب و خوابیدن بیشتر مشهود است.

تشنگی بیش از حد رابطه مستقیم با تکرر ادرار دارد، با فعالیت بیشتر کلیه‌ها و تکرر ادرار بدن دچار کم آبی می‌شود و فرد دیابتی دائما احساس تشنگی می‌کند.

از آنجا که سلول‌های بدن نمی‌توانند قند را به درستی به انرژی تبدیل کنند فرد دیابتی دائما با خستگی و کمبود انرژی روبرو می‌شود.

از آنجا که باکتری‌ها و قارچ‌ها برای رشد و تکثیر نیاز به قند و محیطی شیرین دارند، عفونت‌های قارچی در افراد دیابتی بیشتر دیده می‌شود.

نوسانات قند خون سبب سردردهای مکرر می‌شود.

ازدیاد قند در خون سبب بروز مشکلاتی در بینایی از قبیل تاری دید، شب کوری و غیره می‌گردد، اگر قند بیش از حد افزایش یابد حتی می‌تواند سبب کوری شود.