انواع پرتودرمانی (۳)
پرتودرمانی داخلی چیست
یکی از انواع پرتودرمانی، پرتودرمانی داخلی است. در این نوع پرتودرمانی، پرتودهی از درون بدن انجام می‌شود. انواع مختلفی از پرتودرمانی داخلی وجود دارد مانند پزشکی هسته‌ای و براکی‌تراپی. نوعی که برای بیمار انتخاب می‌شود بستگی به نوع سرطان و محل آن دارد.
در پزشکی هسته‌ای مواد رادیواکتیو به‌صورت مایع وارد بدن می‌شود. این مایعات می‌توانند به شکل کپسول شربت و یا تزریقی وارد بدن شود. از پزشکی هسته‌ای برای درمان و یا تشخیص سرطان استفاده می‌کنند.
در براکی‌تراپی از فلز رادیواکتیو استفاده می‌شود. به این صورت که فلز درون بدن و داخل بافت سرطان یا نزدیک به آن کار گذاشته می‌شود.
دلایل استفاده از پرتودرمانی داخلی
پرتودرمانی داخلی دوز بالاتری از تابش و عوارض جانبی کمتری نسبت به پرتودرمانی خارجی دارد.
دلیل این امر این است که در پرتودرمانی داخلی تابش از درون بدن و نزدیک به سرطان انجام می‌شود. به همین دلیل سلول‌های سالم کمتری مورد تابش قرار می‌گیرند. بااین‌وجود پرتودرمانی داخلی تنها برای سرطان‌های کوچکتر قابل‌استفاده است.
بعضی‌اوقات ممکن است بعد از انجام پرتودرمانی خارجی، پرتودرمانی داخلی به‌عنوان تقویت‌کننده در ناحیه کوچکی انجام شود.
پیاده سازی پرتودرمانی داخلی
براکی‌تراپی
برای پیاده‌سازی براکی‌تراپی از بیمار اسکن گرفته می‌شود پزشکان از این اسکن‌ها برای تعیین محل دانه‌ها، سیم‌ها، یا لوله‌ها و میزان تشعشع آنها، استفاده می‌کنند.
پزشکی هسته‌ای
استفاده از مایع‌های پرتوزا میتواند در فرآیند تصویربرداری، ناحیه‌هایی که باید درمان شوند را مشخص کند. پزشکان با استفاده از این اسکن‌ها میزان تشعشع موردنیاز برای درمان را تشخیص می‌دهند
نمونه های رادیو اکتیو مایع
- فسفر- برای اختلال‌های خونی استفاده می‌شود.
- رادیوم – برای سرطانی که به استخوان‌ها سرایت کرده باشد.
- استرونتیوم – برای سرطان‌های ثانویه استخوان
- ید – رادیوم – برای سرطانی که به استخوان ها سرایت کرده باشد.
- استرونتیوم – برای سرطان های ثانویه استخوان
- ید – برای تیروئید خوش خیم و سرطان تیروئید استفاده می شود
آن قسمت از مایع که دارای رادیواکتیو است ایزوتوپ خوانده می شود. ایزوتوپ ممکن است به یک ماده دیگر وصل شده باشد که آن ماده وظیفه رساندنش به تومور را دارد.
براکی‌تراپی
ایمپلنت‌های پرتودرمانی داخلی فلزهای پرتوزا هستند که می‌توانند به شکل سیم، توپ و دانه باشند. فلزها درون بدن و نزدیک به سرطان و یا در ناحیه‌ای که سرطان ازآنجا برداشته‌شده قرار میگیرد.
به فلز پرتوزا منبع می‌گویند؛ که برای مدتی در بدن باقی می‌ماند. منبع ممکن است برای چند دقیقه، چند روز و یا به‌صورت دائم در بدن بماند.
برد تشعشعات ایمپلنت‌های پرتوزا تنها تا چند میلی‌متر است و خارج از بدن قابل‌تشخیص نیستند.
برای بعضی از سرطان‌ها ایمپلنت‌های فلزی کوچک مادام‌العمر در بدن باقی می‌ماند. پس از چند روز میزان تشعشع آنها به سطحی ایمن می‌رسد. پس از ۸ تا ۱۰ ماه تقریباً تمام اثر پرتودهی از بین می‌رود.
بعد از پرتودرمانی داخلی
گلوله (ساچمه)های رادیواکتیو برای چند دقیقه در بدن باقی می مانند. سپس به وسیله اپلیکاتور به دستگاه بازگردانده می شوند. زمانی که از بدن خارج شوند، دیگر بیمار رادیواکتیو نخواهد بود، و میتواند به زندگی عادی بازگردد.
اگر دانه های رادیواکتیو به طور دایمی نصب شده باشند، بیمار ممکن است لازم باشد یک شب را در بیمارستان سپری کند. و یا ممکن است برای ریکاوری پس از بیهوشی عمومی، بیمار را نگه دارند.
عوارض جانبی
عوارض جانبی به نوع درمان و قسمتی که مورد درمان قرار میگیرد، بستگی دارد. پزشک و پرستار یا پرتودرمانگر، اطلاعات لازم برای مواجه با علایم را در اختیار بیمار خواهند گذاشت.
