آزار کودکان با سرزنش کردن از نظر برخی از والدین روشی برای تربیت فرزندان است. در حالی که روانشناسان چیز دیگری را در این مورد می‌گویند. تحقیر در دوران کودکی می‌تواند بزرگسالی انسان را هم تحت تاثیر قرار دهد. متاسفانه بسیاری از خلاءهای عاطفی و کمبودهای ما در دوران بزرگسالی به سرزنش‌ها و تحقیرشدن‌های دوره کودکی مربوط می‌شود. تنبیه کلامی هم مانند کتک زدن می‌تواند تاثیر مخربی بر روی کودکان داشته باشد. در این مطلب کرفس قصد داریم به بررسی عوارض تحقیر شدن کودکان بپردازیم.

آزار کودکان با سرزنش کردن به چه معناست؟

تحقیر کودک به این معناست که شان او را کوچک بشمارید. فرزندان حتی خردسال‌ترین آن‌ها نیز یک انسان و صاحب احساس است. بنابراین انتقال حس حقارت به کودک باعث کاهش اعتماد به نفس در آن‌ها می‌شود. اگر اگر کودک در بسیاری از ابعاد زندگی شخصی به والدین وابسته است، نباید او را به مثابه یک شی تلقی کنید و خود را مالک او بدانید. هیچ کس این حق را ندارد که خود را صاحب یک انسان بداند و باعث تحقیر او شود. بنابراین باید با فرزندان با احترام صحبت کنید.

امروزه بسیاری والدین برای تربیت فرزندانشان به زور و اقتدار متوسل می‌شوند. بدون شک این افراد خودشان نیز با همین شیوه تربیت شده‌اند و فکر می‌کنند تربیت کودکانشان نیز باید با همین روش باشد. به همین دلیل سخت‌گیری، تحقیر و حقارت را نصیب فرزند می‌کنند.

اما تحقیر در دوران کودکی عواقب بدی را دارد که عبارتند از:

مبتلا شدن به انواع مشکلات یادگیری

کودکان دفترچه راهنمای خاصی ندارند و هر کدام رفتارهای خاصی دارند. همین امر باعث می‌شود تا والدین قدرت مهار آن‌ها را نداشته باشند. همه فکر می‌کنند می‌توانند کاری را انجام دهند که برای فرزندشان بهتر باشد. اما تنبه بدنی و سرزنش فرزندان باعث کاهش قدرت یادگیری و مبتلا شدن فرزند به انواع مشکلات یادگیری می‌شود. تحقیر کردن کودکان هیچ گاه راه حل درستی برای آموزش آن‌ها نبوده است.

فریاد زدن بر سر کودک و احساس درماندگی او

یکی از شیوه‌های تحقیر در دوران کودکی فریاد زدن والدین است. این شیوه هیچ تاثیر بر روی تربیت فرزند ندارد. والدین گاهی کنترل خود بر احساساتشان را از دست می‌دهند. بنابراین سعی می‌کنند با فریاد زدن اشتباهات کودک را به او گوشزد کنند. اما این روش تربیتی باعث می‌شود کودک حس درماندگی و بی‌ارزش بودن کند.

برای کودکان هیچ کس به اندازه والدین عزیز و محترم نیست. اما وقتی با فریادهای مادر و پدر خود مواجه می‌شوند، احساس می‌کنند تنها پناهگاهشان به هم ریخته است.

 استرسی شدن فرزندان

یکی دیگر از عوارض سرزنش کردن و تحقیر کودکان تبدیل کردن آن‌ها به افرادی استرسی است. متاسفانه برخی از والدین فکر می‌کنند اگر با فرزندان خود با عصبانیت، فریاد زدن و تحقیر کردن صحبت کنند، او در رفتارش تجدید نظر می‌کنند. در حالی که فرزندان در چنین مواقعی اعتماد به نفس خود را به طور کامل از دست می‌دهند و به افرادی گوشه‌گیری و منزوی تبدیل می‌شوند. خجالتی بودن نوجوانان یکی از عوارض تحقیر شدن در دوره کودکی است.

از دست دادن عزت نفس

یکی از عواقب آزار کودکان با سرزنش کردن از دست رفتن عزت نفس آن‌هاست. کودکان وقتی با عصبانیت، خشم و فریاد والدین روبرو می‌شوند، احساس بی‌ارزش بودن می‌کنند. از نظر کودکان والدین قدرتمندترین و مهربان‌ترین افراد در دنیا هستند. به همین دلیل است که کودکان سعی می‌کنند با شیرین زبانی و یا هر رفتار دیگری توجه والدین را به سمت خود جلب کنند. اما وقتی با خشم و عصبانیت آن‌ها روبرو می شوند، فکر می‌کنند از چشم قدرتمندترین افراد افتاده‌اند. حالا خود را مقصر این وضعیت می‌داند که در نهایت باعث کاهش عزت نفسشان می‌شود.

لجباز شدن کودکان

یکی دیگر از عوارض تحقیر شدن کودکان توسط والدین، تبدیل کردن آن‌ها به افرادی لجباز است. امر و نهی کردن با عطوفت و مهربانی و آن هم به اندازه می‌تواند از کودکان افرادی دانا، کاربلد و منظم بسازد. اما وقتی این امر و نهی کردن با فریاد زدن و تحقیر کردن کودک در انظار دیگران باشد، نتیجه‌ای جز لجبازی او را به دنبال ندارد.

از بین رفتن رابطه بین فرزندان با والدین

یکی دیگر از عواقب ناگوار تنبیه کلامی کودکان توسط والدین از بین رفتن رابطه است. در دوره کودکی اگر فرزند را با انواع تنبیه کلامی آزار دهید، اعتماد او نسبت به شما از بین می‌رود. اگر می‌خواهید روابط دوستانه مبتنی بر احترام دوطرفه باقی بماند، باید از تحقیر کردن و سرزنش کودک خودداری کنید.

برای رفتار درست با کودکان چکار کنیم؟

آنچه از عوارض آزار کودکان با سرزنش کردن گفتیم به شما یاد می‌دهد باید با کودکان با احترام صحبت کنید. مؤثرترین روش برای درک کودکان، گذاشتن خود به جای آن‌هاست. تصور کنید چیزی را در خانه ریخته‌اید و همسرتان بر سر شما فریاد می‌کشد و با فحش و ناسزا تحقیرتان می‌کند. به شما می‌گوید دست و پا چلفتی هستید. این رفتار او به شما چه حسی را القا می‌کند؟

حالا زمانی را تصور کنید که همسرتان سعی می‌کند دلداریتان دهد و شما را برای مرتب کردن خانه تشویق کند. در این لحظه چه احساسی دارید؟

حال آنکه روحیه کودکان لطیف‌تر از بزرگسالان است و شیوه تربیت در کودکی بر روی شخصیت بزرگسالی تاثیر زیادی می‌گذارد. اگر می‌خواهید نسلی با روان سالم در جامعه زندگی کند، از تحقیر فرزندان خود پرهیز کنید.

منبع : youaremom