اصلی‌ترین مشخصات عینک آفتابی خوب این است که علاوه بر زیبایی و شکیل بودن، از چشم‌ها در برابر پرتوهای مضر فرابنفش محافظت کند. یعنی یک عینک دودی خوب باید عالی‌ترین وسیلهٔ دفاعی در برابر اشعه ماوراءبنفش (UV) باشد. تقریباً همه ما از اثرات مضر پرتوها فرابنفش بر روی پوست به خوبی آگاه هستیم، اما شاید برخی افراد ندانند که اشعه ماوراءبنفش می‌تواند به چشم انسان هم آسیب‌های مخربی وارد کند.

قرار گرفتن در معرض تابش درازمدت می‌تواند منجر به اختلالات چشم مانند آب مروارید، برف‌کوری و سرطان پوست شود. حتی در معرض نوردهی یا انعکاس‌های کوتاه مدت نیز می‌تواند سطح جلویی چشم شما را بسوزاند. یک عینک دودی خوب و استاندارد می‌تواند ۹۹ تا ۱۰۰ درصد از اشعه UVA و UVB را مسدود کند. بنابراین با دانستن مشخصات عینک آفتابی خوب می‌توان در هنگام خرید انتخاب درستی انجام داد.

ویژگی‌های عینک آفتابی استاندارد

یک عینک آفتابی مناسب باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:

• عینک باید تمام فضای چشم و اطراف آن را بپوشاند. عینک‌های باریک مناسب نیستند، زیرا نور خورشید از بالا و پایین عینک عبور می‌کند و وارد چشم می‌شود.
• عدسی عینک نباید بیش از حد تیره باشد و بهتر است چشم‌ها از پشت شیشه عینک دیده شوند. عینک‌هایی که چشم فرد از پشت آن دیده نمی‌شوند مناسب نیستند و موجب کاهش دید فرد می‌شوند.
• رنگ عدسی عینک باید به گونه‌ای باشد که موجب تغییر رنگ محیط نشود. بهترین رنگی که دارای ویژگی فوق است رنگ دودی (خاکستری) است. رنگ سبز و قهوه‌ای در رده‌های بعدی هستند.
• عینک مناسب باید بتواند ۹۹ تا ۱۰۰ درصد اشعه ماوراءبنفش را جذب کند و مانع عبور آن شود. اگر عینک قادر به جذب این میزان از اشعه ماوراءبنفش نباشد نه تنها مناسب نیست، بلکه استفاده از آن ضرر هم دارد. هنگام استفاده از عینک‌های آفتابی مردمک چشم‌ها گشاد و میزان نور مرئی که وارد چشم می‌شود، افزایش می‌یابد.
• حال اگر عینک قادر به جذب اشعه ماوراءبنفش نباشد میزان عبور اشعه فوق از مردمک‌ها افزایش یافته و موجب بروز عوارض می‌شود. به زبان ساده‌تر یا عینک استاندارد بزنید یا اصلاً عینک نزنید.

برای این‌که بدانیم عدسی عینک قادر به جذب اشعه است یا نه، از دستگاه‌های UV‌meter که در عینک فروشی‌ها موجود است می‌توان استفاده کرد. راه دیگر این است که یک عینک فتوکرومیک را پشت عینک آفتابی قرار داده و آن‌ها را در برابر نور خورشید بگیریم، اگر عینک استاندارد باشد اشعه ماوراءبنفش را جذب می‌کند و در نتیجه عینک فتوکرومیک تیره نمی‌شود.

جنس عدسی عینک می‌تواند پلاستیکی یا شیشه‌ای باشد. عدسی‌های پلاستیکی سبک‌ترند و هنگام ضربه نمی‌شکنند. در مقابل عدسی‌های شیشه‌ای سنگین‌تر و شکننده هستند، ولی کیفیت و وضوح تصویر بیشتری دارند و گران‌ترند. دقت کنید رنگ دو عدسی عینک کاملاً یکسان باشد و سطح عینک صاف و هموار باشد.

رنگ عدسی عینک آفتابی

از دیگر مشخصات عینک آفتابی خوب، رنگ عدسی عینک است. لنزهای عینک (عدسی عینک) در رنگ‌های مختلفی موجود هستند که هر کدام از این رنگ‌ها، نورهای متفاوتی را فیلتر می‌کنند. لنزهای خاکستری، بدون این که در رنگ‌ها تغییر ایجاد کنند، نور را کاهش می‌دهند. پس عینک‌های دودی با لنز خاکستری می‌تواند برای رانندگی مناسب باشد.

لنزهای با رنگ قهوه‌ای و کهربایی علاوه بر اینکه تابش نور را حذف می‌کنند، نور آبی را نیز کاهش می‌دهند. لنزهای گرادیان (عدسی تدریجی) که رنگ آن از بالای لنز تا پایین لنز به صورت پررنگ تا کم‌رنگ تغییر می‌کند، همانند شیشه جلو اتومبیل کار می‌کند. به این صورت که نور آفتاب را در قسمت بالا بلوکه می‌کند بدون این که دید فرد را تاریک سازد.

لازم به ذکر است که لنزهای با رنگ تیره با وجود این که ظاهر شیک و جذابی دارند، کم‌تر از مدل‌های استاندارد عینک آفتابی می‌توانند از چشم در برابر اشعه UV محافظت کنند. در مقابل، لنزهای رنگی عینک همچون مانند سبز و خاکستری آن‌گونه که باید نور آفتاب را کاهش نمی‌دهند. اما کنتراست را افزایش می‌دهند. این نوع عینک‌های آفتابی رنگی برای ورزشکاران، مخصوصاً رشته‌های بیس‌بال یا گلف انتخاب مناسبی خواهد بود.

قیمت عینک آفتابی

همچنین بد نیست به قیمت عینک‌های آفتابی توجه کنید. بااینکه قیمت جزو مشخصات عینک آفتابی خوب نیست، اما از مبلغی که پرداخت می‌کنید می‌توانید تشخیص دهید که آیا عینک دودی موردنظر شما اصل یا تقلبی است. البته، همچنان تاکید داریم که گران بودن عینک آفتابی، دلیل بر خوب و استاندارد بودن آن نیست.

مساله مهمی که باید به آن توجه ویژه داشته باشید، قدرت عدسی‌های عینک آفتابی برای مسدود کردن اشعه UV است زیرا شما عینک دودی می‌زنید تا از چشم‌ها در برابر آسیب‌های نور خورشید محافظت کنید. بنابراین، مشخصات عینک آفتابی خوب این است که علاوه بر زیبایی، سبک و متناسب صورت بودن، بتواند از چشم‌ها در برابر تابش‌های فرابنفش محافظت کند.

عینک آفتابی؛ طبی یا غیر طبی؟

عینک‌های آفتابی می‌توانند طبی یا غیر طبی باشند. کسانی که عینک طبی استفاده نمی‌کنند از عینک‌های آفتابی معمولی که فاقد شماره هستند استفاده می‌کنند، ولی اگر فردی دارای عینک طبی باشد، می‌تواند با تجویز پزشک معالج، از عینک‌های آفتابی شماره دار یا طبی استفاده کند. توجه داشته باشید عینک‌های آفتابی خوب لزوماً نباید مارک‌دار یا برند باشند، بلکه باید دارای ویژگی‌های یک عینک خوب و استاندارد باشند.

اهمیت پلاریزه بودن عینک

هدف از استفاده از عینک آفتابی محافظت چشم‌ها در برابر اشعه ماوراءبنفش نور خورشید است لذا این ویژگی اصلی و لازم یک عینک آفتابی است، ولی ویژگی پلاریزه بودن عینک آفتابی یک ویژگی اختیاری و انتخابی است. عینک‌های پلاریزه موجب کاهش پخش نور و زنندگی نور از سطوح براق مثل سطح دریا، برف و آسفالت جاده می‌شوند و از این رو برای کسانی که مدت‌های طولانی کنار دریا هستند یا کسانی که در جاده‌های خلوت رانندگی می‌کنند، مناسب‌تر هستند.