علت نوسانات وزن در طول روز
آیا نوسانات وزنی در طی روز، طبیعی است؟ اگر هر روز صبح، خود را وزن کنید متوجه میشوید این عدد هر روز تغییر میکند. گاهی اوقات دلیل این تغییر وزن مشخص است؛ مثلاً قبل از خواب یک وعده غذایی سنگین مصرف کردهاید یا اینکه بعد از یک جلسه ورزشی سنگین شاهد کاهش وزن بودهاید. اگر میخواهید وزن خود را تغییر بدهید یا بهتناسب اندام برسید شاید تصور کنید که این نوسانات وزنی نتیجه کاهش یا افزایش وزن شماست که البته ممکن است درست هم باشد. اما عوامل دیگری هم وجود دارد که بهصورت روزانه روی وزن شما تأثیر میگذارند.علت نوسانات وزن در طول روز میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که باهم مرور میکنیم.
دکتر کاتلین وین، متخصص غدد درونریز، میگوید که تغییر ۲ کیلوگرم وزن در طی روز طبیعی است، اما این عدد میتواند با توجه به وزن فعلی شما تا ۹ کیلوگرم نیز افزایش پیدا کند. اما چرا این تغییر رخ میدهد و چه عواملی باعث این نوسانات وزنی میشود؟
دلایل شایع نوسانات وزن
دلایل بسیاری برای نوسانات وزن در طول یک روز وجود دارد. ممکن است وزن شما در طول روز، چندین بار تغییرات محسوسی داشته باشد و این به دلایل مختلفی است که برخی از آنها را در این قسمت برای شما تشریح میکنیم:
میزان غذای دریافتی
غذایی که در طول روز میخورید تا زمانی که کاملاً گوارش و هضم شود باعث بالا رفتن عقربههای ترازو میشود. یکی از دلایل اصلی که صبحها از دیگر وقتها سبکتر هستید همین موضوع است.
وزن کردن پیش از خواب
اگر قبل از رفتن به رختخواب خود را وزن میکنید تا ببینید چقدر در طول روز وزن کم کردهاید، باید بدانید افزایش وزن به دلیل آخرین وعده غذایی، آخرین ورزش، آخرین آبی که نوشیدید یا حتی وزن لباسهای خوابتان خواهید داشت.
وزن کردن بعد از زایمان
اگر بعد از گذشت چند روزی از زایمانتان تصمیم گرفتید وزن کنید دست نگه دارید زیرا شاید با دیدن عدد روی ترازو ناامید شوید. بیشتر خانمها فکر میکنند با به دنیا آمدن کودک و کاهش یافتن وزن کودک از روی زن خودشان و یا با از دست دادن خون و جفت و مایع آمنیوتیک (کیسه آب) باید خیلی وزنتان کم شده باشد، اما دقت کنید که در زمان بارداری شما بدون تحرک بودهاید و تمرکزتان فقط بر روی خوردن غذاهای سالم و مغذی بوده و هیچ توجه خاصی به کاهش وزن نداشتهاید.
مایعات دریافتی
با نوشیدن یک لیوان آب حدوداً نیم کیلو وزنتان روی ترازو بالاتر خواهد رفت پس هیچگاه بلافاصله بعدازاینکه حجم زیادی آب نوشیدهاید خود را وزن نکنید. غذایی که در طول روز میخورید تا زمانی که کاملاً گوارش و هضم شود باعث بالا رفتن عقربههای ترازو میشود. یکی از دلایل اصلی که صبحها از دیگر وقتها سبکتر هستید همین موضوع است.
تعادل درشت مغذیها
برنامه غذایی سرشار از کربوهیدرات به دلیل احتباس مایعات مقدار افزایش وزن روی ترازو را بالا میبرد. جیم وایت میگوید در ازای هر گرم کربوهیدراتی که دریافت میکنید، بدن سه گرم آب در خود نگه میدارد.
حساسیت به نمک
اگر برنامه غذاییتان سدیم بالایی داشته باشد، احتباس مایعاتتان افزایش پیدا میکند، مخصوصاً اگر به نمک حساس باشید. دکتر وین میگوید افرادی که مقاومت به انسولین دارند ممکن است تأثیر بیشتری از احتباس مایعات حاصل از حساسیت به نمک ببینند.
دقیق نبودن ترازو
اگر خودتان را صبح روی ترازو خانه و عصر روی ترازو باشگاه وزن کنید، تقاوتی که میبینید ممکن است به علت مشکلات فنی باشد. اگر یک ترازو بهخوبی کالیبره نشده باشد نمیتواند با ۱۰۰ درصد دقت وزنتان را نشان دهد.
تغییرات هورمونی
هورمونهای قاعدگی ممکن است در بعضی از روزهای ماه باعث شوند بدنتان آب را در خود حفظ کند. اما گفته میشود هورمونها نمیتوانند در طول روز باعث تغییر وزن شوند. تغییر در استروژن و پروژسترون نمیتواند باعث تغییرات روزانه وزنی شود اما خانمهای یائسه ممکن است با افزایش چربی و کاهش توده غیر چربی مواجه شوند که میتواند با اضافهوزن در ارتباط باشد.
افزایش وزن در هنگام عادت ماهیانه
در طول دوره قاعدگی وزن خانمها یک یا دو کیلویی نوسان خواهد داشت که این اضافهوزن بعد از پایان قاعدگی از بین خواهد رفت پس هیچگاه در زمان قاعدگی خود را وزن نکنید.
وزن کردن بعد از ورزش
یکی از زمانهای دیگری که ترازو عدد صحیحی را نشان نمیدهد، وزن کردن بعد از ورزش کردن است. برخی از افراد به علت یک تصور اشتباه بعد از ورزش وزن میکنند تا بفهمند چقدر چربی سوزی کردهاند اما باید بدانید چربیسوزی بلافاصله بعد از ورزش اتفاق نخواهد افتاد. اگر بعد از ورزش کاهش وزن داشتید بدانید این عدد واقعی نخواهد بود زیرا آبی است که از طریق تعریق در حین ورزش از دست دادهاید و بعد از نوشیدن آب دوباره وزنتان به حالت اولیه بازمی گردد.
باید نگران تغییرات روزانه وزن باشم؟
بیشترین تغییرات مایع در بدن به علت احتباس آب رخ میدهد. برخی بیماریهای مربوط به غدد مانند کمکاری تیروئید باعث احتباس آب و افزایش وزن میشوند. اگر نگران این هستید که احتباس آب بدنتان غیرعادی است یک پزشک میتواند با معاینه کمکتان کند، علت را متوجه شوید. بااینحال بیشتر تغییرات وزنی چیزی بیش از نوسانات آب و غذا در بدنتان نیست. راههای زیادی برای کاهش وزن آب بدن وجود دارد اما اکثر آنها بیتأثیر و مضر هستند. اگر یک برنامه غذایی سالم را دنبال کنید، میزان نمک را کاهش دهید و قبل و بعد از ورزش، آب بدنتان را تأمین کنید نتایجی که روی ترازو میبینید شاید همچنان طبیعی نباشند اما سالم هستند. علت نوسانات وزن در طول روز نگرانکننده نیست اما پیگیری روند آن الزامی است.