نقرس چیست ؟
نقرس یکی از دردناک‌ترین بیماری‌های التهاب مفصلی است. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که میزان اسید اوریک خون بسیار زیاد شده و در بدن رسوب می‌کند. زمانیکه اسیداوریک خون بسیار زیاد می‌شود، در مفاصل و بخصوص در مفصل انگشت شست پا بصورت کریستال‌های تیز، رسوب می‌کند؛ این رسوبات بصورت توده‌ای اضافه در زیر پوست بنظر می‌رسند. همچنین افزایش اسید اوریک شانس تشکیل سنگ‌های کلیوی، از جنس اسیداوریک را نیز افزایش می‌دهد.
در اکثر موارد اولین حمله بیماری در شست پا رخ می‌دهد. شدت حمله در برخی موارد به گونه‌ای است که خواب فرد را بر هم زده، و انگشت بسیار دردناک، متورم، گرم و قرمز می‌شود. این بیماری منجر به بروز درد، تورم، قرمزی، گرما و سفتی مفاصل می‌شود. علاوه بر انگشت شست پا این بیماری مفاصل دیگر نظیر مچ پا، پاشنه، زانو، مچ دست، انگشتان و آرنج را نیز درگیر می‌کند.
حمله نقرسی می‌تواند تحت تأثیر عواملی نظیر استرس‌های روانی، الکل و داروها یا بیماری‌های دیگر تشدید شود. حملات اولیه معمولا بدون درمان در طی ۳ تا ۱۰ روز بهبود می‌یابند. حملات بعدی ممکن است تا ماه‌ها یا سال‌ها تکرار نشود.
علل بیماری نقرس چیست؟
نقرس بدلیل تجمع بیش از حد اسید اوریک در بدن ایجاد می‌شود. اسید اوریک ثانویه از تجزیه ماده‌ای بنام پورین در بدن ایجاد می‌شود؛ پورین‌ها نیز در تمامی بافت‌های بدن یافت می‌شوند. این مولکول بخصوص در بسیاری از غذاها نظیر جگر، لوبیا و نخود یافت می‌شود.
معمولا بطور طبیعی اسیداوریک در خون حل شده و سپس از طریق کلیه‌ها به همراه ادرار از بدن دفع می‌شود. اما زمانیکه مقدار اسید اوریک موجود در بدن بیش از توان دفعی آن از طریق ادرار باشد و کلیه ها نتوانند به مقدار کافی اسید اوریک دفع کنند و فرد مقدار زیادی غذاهای حاوی پورین مصرف کند، اسیدارویک در بدن تجمع می‌یابد.
سابقه خانوادگی (زمینه ارثی بیماری نقرس در مردان)، چاقی یا اضافه وزن، استفاده زیاد از الکل ( به خصوص آبجو)، استفاده از غذاهایی که دارای مقادیر بالای پورین هستند، اختلالات ژنتیک در رابطه با تجزیه پورین در بدن، تماس بالا با فلز مس در شبانه‌روز، انجام انواع عمل‌های جراحی پیوند عضو و یا استفاده طولانی مدت از داروهایی نظیر داروهای ادرارآور (داروهای مدر)، انواع آسپیرین، سیکلوسپورین، لودوپا و استفاده از مکمل غذایی حاوی ویتامین نیاسین؛ علت‌های شناخته شده ابتلا به بیماری نقرس در علم پزشکی هستند.
درمان نقرس چگونه است ؟
داروهایی که جهت کاهش شدت حمله نقرس مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، کورتون‌ها نظیر پردنیزون و کلشی‌سین هستند.
گاهی اوقات از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی، کلشی‌سین در مقادیر کم برای پنج روز جهت پیشگیری از عود حمله استفاده می‌شود. بعلاوه داروهایی وجود دارند که سبب کاهش سطح اسید اوریک در خون می شوند.
*نکته
داروی کلشی‌سین در طی ۱۲ ساعت اول بعد از حمله موثرترین داروی شناخته شده محسوب می‌شود.
بیماران مبتلا به نقرس جهت حفظ سلامتی خود چه کارهایی می توانند انجام دهند؟
مواردی که باید انجام داد شامل موارد ذیل است :
از داروهایی که پزشک تجویز می‌کند بطور دقیق استفاده کنند. در مورد داروها و ویتامین‌هایی که مصرف می‌کنند حتما با پزشک خود مشورت کنند. بصورت مکرر به پزشک مراجعه نمایند. حتما از یک رژیم غذایی متعادل و مناسب استفاده کنند. از مصرف غذاهایی که دارای مقادیر زیادی پورین هستند اجتناب کرده، و مقادیر زیاد آب و مایعات مصرف کنند.
بطور مناسب و منظم فعالیت بدنی داشته و سعی کنند وزن بدن خود را متعادل نگه دارند. حتما در مورد رژیم کاهش وزن با پزشک خود مشورت کرده و یا از اپلیکیشن‌هایی همچون کرفس استفاده کنند؛ چرا که کاهش وزن سریع و شدید می تواند سطح اسیداوریک خون را بالا ببرد.
