مکمل‌های ورزشی؛ آمینواسیدها و آمینواسیدهای شاخه‌دار (BCAA)
مهمترین ساختار تشکیل دهنده پروتئین آمینواسیدها هستند. پژوهشگران تاکنون در حدود ۲۰ نوع آمینواسید را شناسایی کرده‌اند. آمینواسیدها را معمولا بر اساس ساخته شدن توسط بدن و یا نیاز به جذب از طریق غذا طبقه بندی می‌کنند. گروهی از آن‌ها را که بدن قادر به تولید آن‌ها می‌باشد مانند: گلیسین، آلین، گلوتامین و لیستین را آمینواسیدهای غیر ضروری و گروهی که بدن قادر به تولید آن‌ها نمی‌باشد مانند: آرژنین، لیزین، تره‌اولین، لوسین، میونین و فنین‌آلانین را آمینواسیدهای ضروری می‌نامند.
بدن انسان طی ورزش‌هاس سنگین و بلند مدت و یا رژیم‌های غذایی سخت، همزمان با از دست دادن کربوهیدرات، انرژی و کاهش بافت‌های چربی، در صورت دریافت نکردن میزان کافی پروتئین ممکن است از بافت‌های عضلانی نیز به عنوان سوخت بدن استفاده کرده و در نتیجه حجم عضلانی بدن کاهش یابد؛ به همین دلیل ورزشکاران حرفه‌ای و افرادی که در رژیم‌های غذایی سخت هستند (مانند رژیم غذایی پس از عمل جراحی بای‌پس و مینی‌بای‌پس معده) تحت نظر پزشک یا مربی تغذیه اقدام به مصرف مکمل‌های غذایی حاوی انواع آمینواسید می‌کنند تا بتوانند آسیب‌های وارد شده به بافت عضلانی خود در حین تمرینات را جبران و میزان آمینواسید مورد نیاز برای ایجاد بافت عضلانی جدید را تامین کنند.
آمینو اسیدهای شاخه‌دار
آمینواسید شاخه‌دار نام دیگر سه آمینواسید به نام‌های اصلی لوسین، والین و ایزولوسین است. دلیل اصلی جداسازی این گروه از آمینواسیدها از دیگر آمینواسیدها، شباهت آن‌ها با آمینواسید ضروری به نام تریپتوفان است. تریپتوفان که جزو آمینواسیدهای ضروری محسوب می‌شود (در بدن انسان تولید نمی‌شود.) در ساختار بسیاری از پروتئین‌ها در طبیعت یافت می‌شود و در بدن انسان در ساخت برخی میانجی‌های عصبی همچون سروتونین و کوآنزیم‌هایی همچون نیاسین موثر است.
آمینواسیدهای لوسین، والین و ایزولوسین در صورت افزایش بیش از حد در خون به دلیل شباهت ساختاری با آمینواسید ترپتوفان در جذب به وسیله گیرنده‌های مغزی تولید با آمینواسید تریپتوفان وارد رقابت شده و میزان تولید سروتونین در مغز را (به دلیل دریافت نکردن میزان کافی آمینواسید تریپتوفان برای ساخت هورمون) کاهش می‌دهند.
برای توضیح بهتر ابتدا به معرفی سروتونین می‌پردازیم.
هورمون سروتونین
پیغام‌های عصبی در بدن ما در بافت اعصاب به وسیله الکتریسته جابه‌جا می‌شوند اما پیغام‌های مختلف برای انتقال از یک سلول عصبی به سلول دیگر به وسیله ناقل‌های شیمیایی مختلفی منتقل می‌شوند؛ سروتونین یکی از این ناقل‌های شیمیایی بوده و نقش اصلی آن، انتقال پیام درد و خستگی در بین سلول‌های عصبی است. برای مثال تزریق مستقیم سروتونین به بافت عضلانی باعث ایجاد درد شدید در نقطه تزریق خواهد شد بدون اینکه آسیب خاصی به بدن وارد شده باشد، و یا برخی از باکتری‌های ایجاد کننده اسهال و درد در روده به وسیله ترشح مقادیر بالای سروتونین این عمل را به انجام می‌رسانند. وجود مقادیر بالای این هورمون در بدن ممکن است عوارضی همچون برافروختگی، اسهال و مشکلات قلبی برای انسان در پی داشته باشد.
تاثیر آمینواسیدهای شاخه‌دار
همانطور که پیش‌تر توضیح دادیم این آمینواسیدها از ترشح سروتونین در بدن جلوگیری و از انتقال صحیح میزان درد، خستگی و آسیب بدن در حین تمرین‌های ورزشی به مغز جلوگیری می‌کند؛ در نتیجه ورزشکاران حرفه‌ای(به طور معمول ورزشکاران رشته بدنسازی) با مصرف بیش از حد آمینواسیدهای شاخه‌دار توان تمرین خود را با کاهش خستگی و درد ناشی از تمرین بالا برده و زمان و حجم تمرینات خودر را از توان یک انسان عادی در روز فراتر می‌برند.
*اخطار
درد علامت هشدار بدن نسبت به آسیب و جراحات وارد شده است؛ کاهش درد ایجاد شده حین تمرین در اثر استفاده بیش از حد آمینواسیدهای شاخه‌دار یا دیگر مسکن‌ها در حین تمرین می‌تواند موجب آسیب‌های غیرقابل بازگشت عصبی و عضلانی گردد.
**اخطار
سنگ کلیه، سنگ مثانه و نقرس از عوارض مصرف مقادیر بالا و در مدت زمانی طولانی (زمان معمول برای استفاده از مکمل‌های آمینواسید بین ۲ الی ۳ ماه است. زمان‌های بالای سه ماه آسیب‌زا و در صورت مصرف بالای ۶ ماه این مکمل‌ها، آسیب‌های وارد شده غالبا غیرقابل جبران هستند.) آمینواسیدها و آمینواسیدهای شاخه‌دار هستند.
