۱۰ اصل تغذیه‌ای در سالمندان (پروتئین، کربوهیدرات و چربی‌ها)
هر چند چاقی در انسان با کاهش امید به زندگی همراه است، اما درستی این حرف در تمامی گروه‌های سنی و جنسیتی ثابت شده نیست. برخی از تحقیقات حاکی از آن است که مرگ و میر افراد زیر وزن ایده‌آل (BMI پایین) مشابه افرادی است که مبتلا به چاقی می‌باشند؛ خصوصا در افراد بالای ۶۰ سال. افزایش بافت چربی و به دنبال آن ابتلا به چاقی در افراد بالای ۶۰ سال می‌تواند موجب کاهش جذب مواد غذایی توسط بدن شود. همچنین افراد بالای ۶۰ سال معمولا دچار بی‌اشتهایی ناشی از سن می‌شوند که خطر سوتغذیه پروتئین ـ انرژی را در آن‌ها افزایش می‌دهد.
دلیل اصلی بی‌اشتهایی ناشی از سن کاهش متابولیسم پایه و فعالیت فیزیکی بدن است. R.D.A (جیره غذایی توصیه شده یا Recommended Dietary Allowances ) منتشره سال ۱۹۸۹ مقدار این کاهش در افراد بالای ۵۱ سال را تا ۶۰۰ کالری در روز برای مردان و ۳۰۰ کالری برای زنان مشخص نموده است. به همین دلیل تعیین نیازهای غذایی سالمندان با چالش‌هایی همراه است؛ زیرا با وجود این که نیاز به انرژی در افراد سالمند با کاهش روبه‌رو است، نیاز به پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی برخلاف انرژی مورد نیاز روزانه به طور چشمگیری افزایش می‌یابد. میانگین مصرف کالری در مردان بالای ۵۱ سال ۲۳۰۰ کالری در روز و برای زنان، ۱۹۰۰ کالری در روز است و اگر این مقدار به زیر ۱۵۰۰ کالری در روز برسد مشکلات جدی برای سلامتی افراد بالای ۶۰ سال در پی خواهد داشت.
طبق بررسی‌های مربوط به سلامت و تغذیه در آمریکا (مثل USDA و I,II) HANES) افراد سالمند با خطر مسائل تغذیه‌ای روبرو هستند. سالمندان اغلب چندین ماده مغذی را در حد دو سوم RDA، مصرف می‌کنند، به‌طوری‌که اخیرا کمبود مصرف برخی مواد مغذی در سالمندان را عامل اصلی خطر بروز بیماری‌های مختلف تشخیص داده‌اند. این مواد شامل: پروتئین، ریبوفلاوین، فولات، ویتامین B12 و B6، ویتامین C، روی (Zn) و کاروتینوئیدهایی مثل لوتئین و زیگزانتین هستند.
پروتئین
با افزایش سن انسان و کاهش توده اسکلتی (پس از سن ۴۰ سالگی بدن انسان در صورت نداشتن فعالیت بدنی مستمر به‌طور متوسط سالانه ۲ درصد از سلول‌های استخوانی و عضلانی خود را از دست می‌دهد.)، ذخیره پروتئینی بدن کاهش یافته و بدن فرد سالمند نیازمند دریافت پروتئین بیشتر از طریق غذا بوده تا بتواند کمبود حجم ذخیره پروتئین خود را جبران کند. البته مقدار توصیه شده RDA مصرف ۰.۸ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن برای سنین مختلف افراد بالغ است؛ ولی تحقیقات بعدی نشان داد که این مقدار پروتئین برای حفظ موازنه نیتروژن بدن در افراد سالمند کافی نیست. امروزه پیشنهاد می‌گردد روزانه افراد سالمند به ازای هر کیلوگرم وزن بدن خود ۱ گرم پروتئین مصرف کنند تا توازن نیتروژن در بدن این افراد برقرار بماند. در صورت مصرف نشدن میزان کافی از پروتئین در سنین بالای ۶۰ سال بدن این افرا مستعد ابتلا به زخم‌های فشاری (Pressure Ulcers) خواهند بود.
نیاز به پروتئین بر حسب شدت و مزمن بودن بیماری افراد تغییر می‌کند. فشارهای فیزیکی و محرک‌های روانی می‌توانند تعادل منفی نیتروژن ایجاد کنند. عفونت، تغییر عملکرد دستگاه گوارشی و تغییرات متابولیک ناشی از بیماری‌های مزمن نیز می‌توانند دفع نیتروژن را افزایش داده و مسبب ایجاد زخم بستر در فرد سالمند گردند.
کربوهیدرات
اختلال تحمل گلوکز در سالمندان می‌تواند منجر به کاهش و یا افزایش قند خون و ایجاد دیابت نوع ۲ شود. در شرایط دریافت انرژی متعادل، تناسب وزن و فعالیت بدنی منظم، حساسیت به انسولین تقویت می‌گردد .
تعدیل رژیم غذایی از جمله کنترل مصرف مواد حاوی قند لاکتوز و جانشین نمودن فراورده‌های لبنی که مشکل کمتری ایجاد می‌کنند (حاوی لاکتوز کمتری هستند، مانند کشک) و یا استفاده از محصولات فرآوری شده با لاکتاز (مثل ماست) می‌تواند مشکلات درد شکمی، نفخ و اسهال ناشی از این مسئله را کاهش دهد. با وجود مشکلات ایجاد شده توسط شیر و دیگر لبنیات باید مواد دارای کلسیم در رژیم غذایی فرد حفظ شود.
مقدار توصیه شده ثابتی برای مصرف کربوهیدرات‌ها موجود نیست. راهنماهای حال حاضر تغذیه‌ای توصیه می‌کنند ۵۰ تا ۶۰ درصد کل کالری مورد نیاز روزانه از کربوهیدرات‌ها تامین شود .
چربی‌ها
چربی ها عامل اصلی ایجاد بیماری قلبی (عروق کرونر) در جهان شناخته می‌شوند.
این بیماری اولین علت مرگ و میر در ایالات متحده است؛ هر چند که شواهدی مبنی بر کاهش خطر حوادث قلبی و عروقی در افراد سالمند بدلیل رژیم غذایی مناسب در دست نیست؛ اما تحقیقی که اثبات کند کاهش فاکتور اصلی خطر در میان دیگر افراد برای سالمندان موثر نیست هم انجام نشده است. کاهش سهم مصرف چربی به ۳۰ درصد کل کالری مصرفی، برای کنترل وزن و پیشگیری از سرطان نیز موثر است. محدود سازی بیش از حد چربی و کاهش سهم تامین کالری به کمتر از ۲۰ درصد بر رژیم غذایی اثر گذاشته و کیفیت آن را افزایش می‌دهد. جانشینی مصرف چربی‌های اشباع نشده (نوع monounsaturated یا Polyunsaturated) به جای چربی‌های اشباع شده، با وجود نبود تحقیق در این زمینه در رده سنی بالای ۵۱ سال کماکان مورد تایید پزشکان است.
