پنیر توفو (پنیر سویا)

پنیر توفو از سویای دلمه بسته ساخته شده که به‌طور طبیعی بدون گلوتن، کم کالری، بدون کلسترول و یک منبع عالی از پروتئین، آهن و کلسیم محسوب می‌شود. ایزوفلاون (یکی از فیتواستروژن‌ها) که در غذاهای حاوی سویا وجود دارد و به کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان مرتبط است. همچنین کلسیم و منیزیم موجود در سویا ممکن است به کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک و در تنظیم قند خون و جلوگیری از سردردهای میگرنی موثر باشد.

پنیر توفو به صورت سنتی در غذاهای کشورهای شرق و جنوب شرقی آسیا به عنوان جایگزینی برای گوشت استفاده می‌شود.

سویا از ۵۰۰۰ سال پیش به عنوان یک دارو و منبعی برای تامین غذا در کشور چین کشت می‌شده است. سویا و محصولات جانبی آن از قبیل سس سویا، تمپه، پنیر توفو، نوتو، میسو و شیر سویا در اوایل قرن بیستم میلادی، پس از توسعه تجارت بین آسیا و اروپا در دیگر کشورها نیز شناخته شده و در آغاز به عنوان گیاهی برای تغذیه دام‌ها مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۹۰۴ میلادی جورج واشنگتن کارور دریافت که دانه سویا یک منبع عالی برای گرفتن روغن و تامین پروتئین خوراکی انسان می‌تواند باشد. وی همچنین کشاورزان را تشویق به کاشت سویا می‌نمود، زیرا سویا می‌تواند به تثبیت نیتروژن خاک کمک کند. در دهه ۱۹۴۰ میلادی و پس از جنگ جهانی دوم سویا به عنوان یک محصول اصلی در بسیاری از مناطق کشاورزی آمریکا شروع به کشت شد.

۱۰۰ گرم پنیر توفو حاوی ۷۰ کالری انرژی، ۱.۵ گرم کربوهیدرات، ۴ کرم چربی و ۸ گرم پروتئین است. این مقار پنیر توفو می‌تواند ۴۴ درصد از کلسیم، ۹ درصد از منیزیم و ۴۰ درصد از آهن مورد نیاز یک انسان بالغ در روز را تامین کند. همچنین پنیر توفو بسته به نوع فرآوری ممکن است حاوی مقادیری ویتامین کا، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ویتامین ب‌۶، فولات، کولین، فسفر، منگنز، و سلنیم باشد.

طبق تحقیقات انواع غذاهای گیاهی در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های ناشی از سبک زندگی شهری موثر است. نتایج مطالعات نشان دهنده این امر است که افزایش مصرف غذاهای بدست آمده از مواد گیاهی همچون پنیر توفو سبب کاهش خطر ابتلا به چاقی، دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و به‌طور کل کاهش مرگ و میر به علت بیماری می‌شود.

مصرف پنیر توفو به عنوان جایگزینی برای پروتئین‌های حیوانی به علت نداشتن کلسترول می‌تواند سبب کاهش سطح چربی مضر خون (LDL) می‌شود که در کاهش خطر ابتلا به بیماری آرترو اسکلوروز و فشارخون موثر است.

ایزوفلاوین موجود در پنیر توفو دارای خواص آنتی‌اکسیدانی است که مانع رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. طبق تحقیقات مصرف روزانه ۱۰ میلی‌گرم سویا در رژیم روزانه می‌تواند تا ۲۵ درصد خطر بازگشت سرطان سینه را در بهبود یافتگان کاهش دهد. همچنین به علت تاثیر مستقیم نوع چربی بر رشد غده پروستات در مردان و خاصیت آنتی‌اکسیدانی ایزوفلاوین، پنیر توفو می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان پروستات در مردان را کاهش دهد.

افرادی که به بیماری دیابت نوع ۲ مبتلا هستند، غالبا تجربه ابتلا به بیماری‌های کلیوی (به علت بالا رفتن قند خون، کلیه بیماران دیابتی شروع به دفع قند و پروتئین می‌کند.) را نیز دارا هستند که باعث دفع مقادیر بالای پروتئین از طریق ادرار می‌شود. نتایج تحقیقات حاکی از آن است، افرادی که پروتئین مورد نیاز بدن خود را از طریق پنیر توفو یا دیگر فرآورده‌های سویا تامین می‌کنند میزان پایین‌تری از دفع پروتئین کلیه را تجربه می‌کنند.

ایزوفلاوین موجود در پنیر توفو از جمله فیتو استروژن‌ها است که می‌تواند در بدن تاثیراتی همچون هورمون استروژن داشته باشد. ایزوفلاوین می‌تواند در کاهش از دست دادن تراکم استخوانی و افزایش جذب مواد معدنی مورد نیاز استخوان‌ها در دوران یائسگی موثر بوده و همچنین دیگر علائم یائسگی همچون گر گرفتگی را کاهش دهد.

محل اصلی تبدیل چربی به کلوگز کبد محسوب می‌شود. با توجه به خاصیت آنتی‌اکسیدانی چربی پنیر توفو و سویا، این ماده غذایی می‌تواند در جلوگیری از سرطان کبد موثر باشد.